Hükümet’ten, istismara yönelik iki çalışma

Abdulkadir Selvi'nin "Zinadaki hassas kriterler" başlıklı yazısından bir bölüm.

Hükümet iki ayrı çalışma yapıyor.

1- Çocukları cinsel istismara karşı koruyacak çalışma

2- Zina düzenlemesi

Cinsel istismarla ilgili düzenleme üzerinde bürokratlar çalışmalarını tamamladı. Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ’ın başkanlığında bakanlardan oluşan komisyon dün itibarıyla çalışmalara başladı. Ama ben bugün zina konusunda yürütülen çalışmaları paylaşmak istiyorum.

Zina, hassas bir konu. 2004 yılında gündeme geldiğinde kıyamet kopmuştu. Muhalefet sert tepki göstermiş, Avrupa Birliği müzakere tarihi vermemekle tehdit etmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ”Biz AB’nin talepleri doğrultusunda böyle bir adımı attık ama yanlış yapmışız” diyerek o günkü tartışmalara değiniyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 20 Şubat tarihinde AK Parti grubunda, “Zina konusunun yeniden ele alınmasının çok çok isabetli olacağı düşüncesindeyim” sözleri üzerine hükümet yeniden harekete geçti.

Genel esaslar

Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ, “Zina konusunda ayrı bir komisyon çalışıyor” demişti. Aile Bakanlığı temsilcilerinin de yer aldığı bu komisyon temel kriterleri belirleyecek. Yasa metnine dökülmesi aşamasında ise Adalet Bakanlığı devreye girecek. Hassas bir konu olduğu için dikkatli bir çalışma yürütülüyor. Öncelikle yapılan çalışmadaki bakış açısını ve hassasiyetleri paylaşmak istiyorum.

1- Zina konusuna aile birliğinin korunması açısından bakılıyor.

2- Kamu gücünün özel hayata müdahalesini çağrıştıracak hükümlerden uzak duruluyor.

3- Beden muayenesini zorunlu kılacak bir hüküm getirilmiyor.

4- Resen değil, şikâyete bağlılık esas alınıyor.

5- Zina fiilinin tanımında ve ceza sürelerinde kadın-erkek eşitliği üzerinde duruluyor.

Bunlar genel kriterler. Çalışma olgunlaştırıldıktan sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlığında yapılacak olan Bakanlar Kurulu’nda masaya yatırılacak. Zinanın, ‘çocuklarla cinsel istismarı düzenleyen yasa tasarısı’ ile birlikte mi, yoksa ayrı ayrı mı getirileceğine karar verilecek.

Zina konusunda Anayasa Mahkemesi’nin üç iptal kararı var.

1- Şabanözü Asliye Ceza Mahkemesi’nin başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi 23.9.1996 tarihinde oy birliğiyle TCK’nın 441. maddesinin Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğuna karar veriliyor. Kadında bir defalık ilişkide zinaya hükmedilirken, erkeğe devamlılık gibi bir ayrıcalık tanındığı belirtilerek Anayasa’nın 10.maddesindeki eşitlik ilkesine göre iptal kararı veriliyor. Hükümete 1 yıl içinde düzenleme yapılması için süre tanınıyor.

2- Torbalı Asliye Ceza Mahkemesi 23.6.1998 yılında 1996 tarihli kararı gerekçe göstererek, yine Anayasa’nın eşitlik ilkesi gereğince TCK’nın 440. maddesinin iptalini istiyor. Anayasa Mahkemesi, hükümetin 1 yıl içinde yasal düzenleme yapmadığını belirterek, bunun eşitsizlik oluşturduğu gerekçesiyle oy çokluğuyla iptal kararı veriyor. Anayasa Mahkemesi üyeleri Sacit Adalı ve Ali Hüner’in itirazları nedeniyle Torbalı’yla ilgili karar oy çokluğu ile alınıyor. Adalı ve Hüner, karşı oy yazılarında, aile birliğinin korunması üzerinde duruyorlar.

3- Buharkent Asliye Ceza Mahkemesi ise daha önceki iki kararı gerekçe göstererek ama bu kez ayrı yaşamakta olan kadınla ilgili düzenlemeyi içeren 442. maddenin iptali için başvuruda bulunuyor. Anayasa Mahkemesi, 13.7.1999 tarihinde oy birliğiyle iptal kararı veriyor.