20 yıl sonra gelen adalet…

İZMİR -Şerif Ali adlı tutuklu, o dönem Erzurum 2 Nolu Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde (DGM) 1994/264 esas sayılı dava dosyasıyla "Devletin egemenliği altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya çalışmak" iddiasıyla yargılandı. Ali, mahkemedeki savunmalarında 30 Mart 1976 doğumlu ve yaşının 18'den küçük olduğunu söylemesine rağmen yargılamayı yapan mahkeme tarafından dikkate alınmadı. Mahkeme, Ali'nin gerçek yaşının ortaya çıkarılması için etkin bir kovuşturma yürütmedi. Ali'nin kimlik bilgileri ve yaşının Suriye devletinin arşivlerinde bulunmasına rağmen bu konuda herhangi bir girişimde bulunulmadı. Ali, bir yetişkin gibi yargılandı ve üç yıl süren yargılamanın ardından, 1997 yılında mahkemenin 1997/7 sayılı kararıyla müebbet hapis cezasını çarptırıldı. Yargıtay tarafından cezanın onanmasıyla Ali için uzun bir tutsaklık dönemi başladı. 

Mahkemenin atadığı vasi avukatlara vekaletname vermedi 
Ali, bu cezanın 18 yıl 6 ayını Erzurum Cezaevi'nde, bir buçuk yılını da Şakran 3 Nolu T Tipi Cezaevi'nde olmak üzere toplam 20 yıl cezaevinde kaldı. Cezaevinde kaldığı bu süre içerisinde yargılamayı yapan mahkemenin hukuksuzluğunu cezaevindeki arkadaşları aracılığıyla öğrenen Ali, yargılamanın yapıldığı tarihte 18 yaşından küçük olduğunu ispatlamak için Suriye'de oturan ailesi aracılığıyla 2011 yılında Suriye devletinden resmi nüfus kaydını getirdi. Ali, kendisine ulaştırılan nüfus bilgilerinin yer aldığı belgelerin fotokopisini dilekçeyle birlikte, 2005 yılında kaldırılan 2 Nolu DGM'nin yerine kurulan Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ne yollayarak, yeniden yargılanmasını istedi. Ancak mahkeme Ali'ye ait nüfus belgelerinin fotokopi olduğu gerekçesiyle, yeniden yargılanma ve tahliye talebini reddetti. Mahkemenin ret gerekçesini öğrenen Ali, bu sefer ailesinin gönderdiği resmi nüfus kaydının orijinalini istedi. 
20 yıl sonra gelen adalet!

Yargılamayı yapan mahkeme, Ali'nin nüfus bilgilerinin resmi olarak tasdiklenmesi için belgeyi Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü'ne gönderdi. Ancak bir sorun vardır. Suriye'de iç savaş başlamış ve Türkiye devleti Suriye'deki büyükelçisi geri çekmiş ve diplomatik faaliyetlerini durdurmuştu. Yapılan resmi yazışmayla, Suriye'de Türkiye devletinin resmi işlemlerini yapacak temsilcilik olmaması nedeniyle belgelerin tasdiklenmesi için Suriye'nin İstanbul Başkonsolosluğu'na gönderilmesi önerildi. Ali, bakanlığın önerisi üzerine Suriye'den göç edip İstanbul'a yerleşen ailesi aracılığıyla konsolosluğa başvurarak nüfus bilgilerini yeminli tercüman aracılığıyla tasdik ettirdi. İki yıl süren bürokratik işlemlerinin ardından Ali'nin nüfus bilgileri tasdiklenerek yargılamanın yapıldığı mahkemeye 27 Ocak 2014 tarihinde ulaştırıldı. Yargılamayı yapan mahkeme, 20 yıl aradan sonra hatasından geri dönerek 4 Şubat'ta Ali’yi tahliye etti. 
Sınır dışı edilebilir
20 yıl sonra özgürlüğüne kavuşana Ali, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaması ve yargılamayı yapan mahkemenin hakkında verdiği sınır dışı kararı nedeniyle İzmir Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şube’ye teslim edildi. Ali'nin akıbeti, Emniyet Genel Müdürlüğü Yabancılar Hudut İltica Dairesi Başkanlığı'ndan gelecek yazıya bağlı. İlgili bakanlık birimi Ali'yi ya sınır dışı edecek, ya üçüncü bir ülkeye gönderecek ya da Türkiye'de ailesinin yanında kalmasına izin verecek. Ancak bu yazı için 13 gündür yabancılar şubesinde bekletilen Ali'nin ne zaman serbest bırakılacağı belli değil. 

‘Çocuk mahkemesinde yargılanmış olsaydı en fazla 15 yıl hapiste kalırdı'

Ali'nin hukuki durumuyla ilgilenen İzmir TAYD-DER avukatlarından Abdulmecit Yıldırım, müebbet hapis cezasına çarptırılan Şerif Ali'nin 18 yaşından küçük olmasına rağmen çocuk indiriminden yararlandırılmadığına dikkat çekerek, 20 yıl süren hukuk skandalını şu sözlerle anlattı: “Mahkemenin yaptığı eksik kovuşturma nedeniyle Ali, 20 yıl cezaevinde kaldı. Çocuk mahkemesinde yargılanmış olsaydı en fazla 20 yıl hapis cezası alırdı. Bu cezanın yatarı mahkemenin takdirine göre en fazla 15, en az ise 12 yıl olacaktı. Yani Ali, cezaevinde kalması gereken süreden 8 yıl fazla kaldı." 

'Kaybolan yılları kim geri getirecek'

İzmir TAYD-DER Başkanı Dünyamali Ariç ise Türkiye'de Şerif Ali gibi yargılanıp ağır ceza alan çok tutsağın olduğunu belirterek, “Şerif Ali yaşadığı durumdan derneğimizi haberdar etti. Mahkemenin verdiği ağır cezayla Ali'nin yaşamını çaldığını ifade eden Ariç, “Verilen yanlış kararla fazladan 8 yıl hapis yatırıyorsun. Sonra pardon diyorsun. Şerif Ali 17 yaşında cezaevine girdi şimdi ise 38 yaşında. Gençliği cezaevinde geçti. Bunun hesabını kim verecek. Kaybolan yılları kim geri getirecek" diye sordu.