Diyarbakır'ın tek hava koridoru ‘yapılaşmaya’ açılıyor iddiası

yapılaşmaya açılmasına ilişkin yapılan itiraz mahkemece reddedildi. Projeye dair plan tadilatı için yapılan itiraz başvurusu da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından reddedilen alanın, "dini tesis" adı altında ticari amaçlı ranta açılmasının önü açıldı.

Diyarbakır'ın Yenişehir ilçesinde kenttin tek hava koridoru olarak nitelendirilen Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü'nün kullanılan ve Diyanet İşleri Başkanlığı'na kiralanan 28 bin 500 metrekarelik alanın yapılaşmaya açılmasına karşı yapılan itiraz mahkemece reddedildi. Alandaki yapılaşmanın önünü açan ilk karar, Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü yerleşkesinin Maliye Bakanlığı Milli Emlak Komisyonu tarafından büyük bir cami ve külliyesinin yapılması amacıyla 1 Ekim 2013 tarihinde Diyanet İşleri Başkanlığı'na tahsis edilmesiyle başlanmıştı.

Mahkeme tescilli yapının korunmamasını uygun buldu

Söz konusu tahsisin hemen ardından da alanda bulunan 11 adet tescilli yapıya dair "Tarihi mirası koruma" şerhi, Kültür Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'nca kaldırılmıştı. Kurulun verdiği bu kararın ardından harekete geçen kent dinamikleri ve TMMOB, verilen bu kararı yargıya taşımışlardı. Avukatlar aracılığıyla Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi'ne yapılan başvuruda kurulca alınan kararın ifraz çalışmasının kuruldan izin alınmadan yapıldığı ve bölgenin rantın çok yüksek olduğu dolayısıyla tescilin kaldırılmasının yerleşke alanındaki yapılara müdahaleyi açık hale getireceğinden kaldırılması talep edildi. Başvuruyu değerlendiren mahkeme yapıların söz konusu yapılan tescil kararının alınmasının uygun olduğu yönünde kanaate vararak, tescilli yapının tescil şerhini kaldırılmasında herhangi bir hukuksuzluğun bulunmadığı ve itiraz başvurusunu reddetti.

Rant için bir ret kararı da bakanlıktan geldi

Mahkemenin ret kararını verdiği hafta içerisinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca alandaki yapılaşmanın önünü açan ve resen çıkartılan tadilat planına ilişkin Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Diyarbakır Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası'nın bakanlığa yaptığı itiraz başvurusuna bakanlıkça reddedildi.

Rant alanı yine AKP'li çevrelere peşkeş çekiliyor

Ranta açılacak olan bölge ile ilgili olarak hukuki arenada bunlar yaşanırken, alanın yapılaşmaya açılmasının ardından alandan rant elde edecek olanlarda boş durmadı. Söz konusu dini tesisin yapılması için bir yardımlaşma derneği dahi kurulurken, bu dernekte yer alan isimlere bakıldığı AKP döneminde birçok yerde olduğu Diyarbakır'da kamu arazilerini kendine yandaş olan kesimlere peşkeş çektiği görülecektir. Kurulan derneğin yöneticilerinden birisi, bir dönem AKP'nin Diyarbakır milletvekili yapan ve bu dönemde oğlu AKP listesinden milletvekili adayı olan İhsan Arslan. Diyarbakır'da birçok ranta tartışmalarının yaşandığı ihalelerde Arslan'ın ismi geçerken, derneğin üyelerinin neredeyse tamamı da AKP'ye yakın isimlerden oluşuyor.

Devletin kurumları rant için organizeli çalışıyor

Mimarlar Odası Diyarbakır Şube Başkanı Merthan Anık, devletin söz konusu alan için bütün kurumlarıyla organize bir şekilde çalıştığını belirterek, her iki ret kararının da aynı dönemde alınmış olmasının tesadüf olmadığına işaret etti. Dini tesis için kurulan derneğin de göstermelik bir dernek olduğunu belirten Anık, iş çevrelerinin bu şekilde toplumda yerelden destek alındığı imajı yaratmak istediğine dikkat çekti.

'Alanın çevresi için de yapılaşma riski olacak'

Amacın alanda dini tesis yapmak olmadığına vurgu yapan Anık, bunun AKP'nin iktidarının simgesini kentin en merkezi bölgesine kurma girişimi olduğunu belirtti. Söz konusu alanın kenttin nefes koridoru olan bir bölge olduğuna dile getiren Anık, "Alan Yenişehir bölgesindeki korunmuş nadir yeşil alandır. Söz konusu alanın yapılaşmaya açılmasıyla birlikte çevresinde kalan diğer yeşil alanlar için de yapılaşma riski oluşturacaktır" dedi.

Alanda tescilli yapıların yanı sıra önemli bir yeşil alanın da olduğu uyarısında bulunan Anık, kent dinamikleri olarak böylesi bir doğa katliamına karşı duracaklarını söyledi.

'Tepkileri dindirmek amacıyla dini tesis süsü veriliyor'

Anık, aynı bölgede bulunan DSİ ve Şehir Stadyumu alanlarının da ranta açılması yönündeki kararları anımsatarak, kenttin merkezi olan bu bölgenin bu şekilde kimi çevrelere rant bölgesi olarak peşkeş çekilmek istendiğini kaydetti. Alanda dini tesisi yapımıyla söz konusu ranta dönük tepkilerin dindirilmek istendiğine de dikkat çeken Anık, buna karşı ciddi bir kent muhalefetinin oluşması gerektiğini belirtti.

Anık son olarak, kararı Danıştay'a götürecekleri bilgisini paylaşarak, yapılaşma için başlatılan ruhsat işlemlerine karşı yerel dinamiklerin böylesi bir girişime ortak olmayarak alandaki yapılaşmaya müsaade edilmemesi gerektiğini söyledi.