Doğumla birlikte ilk alınan nefes, yaşama kavuşmanın ilk hazzıyla birlikte inceden yanmanın sızısını hissettirir. Ve ölümle birlikte tarifsiz teslimiyetin zirvesindeki son nefes… Nefes görünmez ama varlığıyla her an içimizde olan bir sırdır.
Peki, aradaki tüm nefesler sadece bir alışveriş midir?
Yoksa görünmeyen bir bağ, kadim inançların izini taşıyan bir sır mı?
Bugün, insanlığın en eski öğretmeniyle “nefesle” buluşuyoruz.
Kadim öğretiler nefesi yalnızca biyolojik bir süreç olarak değil, ruhun Tanrı’yla kurduğu köprü olarak görür. İnsanlık tarihi boyunca, yaşamın özünü anlatan kavramların en başında hep nefes yer almıştır. Geçmişten günümüze nefesi anlamlandıran inançlara birlikte bakalım mı?
Hinduizm
Prana, evrendeki yaşam enerjisidir. Nefesin doğru kontrolüyle ruhsal yükselişin mümkün olduğuna inanılır.
Yoga’daki pranayama teknikleri bunun temelini oluşturur.
Taoizm
Doğanın döngüsüyle uyum içinde yaşamak, Tao ile bir olmaktır.
“Chi nefesi” bedendeki yaşam akışını dengeler, içsel huzuru sağlar.
Budizm
Meditasyonlarda “nefesi izleme” tekniği, zihni susturup farkındalığı artırır; kişi kendisiyle ve evrenle bir olur.
İslam – Nefes-i Rahmanî
Allah’ın insana kendi ruhundan üflemesi… “Ol” emriyle evren yalnızca sözle değil, ilahi nefesle şekillenmiştir. İnsanın aldığı her nefes, bu kutsal nefesin yankısıdır.
Tasavvufta her nefes, Allah’ı anmanın gizli bir biçimi olurken, zikirle saflaşan bir enerjiye dönüşür.
“Her nefeste yeniden doğarız.” – Mevlânâ
Dervişler, nefesle kurdukları ritmi kalbin zikriyle birleştirir; her nefes bir hatırlayış, bir dönüş olur.
Antik Yunan ve Batı Öğretileri
Eski Yunan’da pneuma kelimesi hem “nefes” hem “ruh” anlamına gelir. Stoacı filozoflar, nefesi insanla evrensel akıl arasında kurulan bağ olarak görürlerdi.
Hristiyanlık
Kutsal Ruh, Tanrı’nın nefesi olarak betimlenir; yaşamın kaynağı ve yaratılışın ilk ilhamıdır.
Şamanizm
Şamanlara göre nefes, yaşamın ateşidir.
“Can üfleme” ritüelleriyle ruh aktarımı ve şifa gerçekleşir.
Türk Mitolojisi
Ülgen, yaratıcı nefesin ve ışığın sembolüdür. Altay inancına göre Ülgen, evreni yaratırken nefesini üfleyerek canlılara ruh vermiştir.
Erlik Han’ın yani kötülüğün karşısında iyiliğin simgesi olan Ülgen; yaşamı, ışığı ve nefesi temsil eder. Tıpkı Yin-Yang gibi, nefes de dengeyi sağlar.
Modern Bilim
Bilimsel olarak nefes, yalnızca oksijen alışverişi değildir.
Doğru nefes, sinir sistemini düzenler; vagus sinirini aktive ederek parasempatik sistemi devreye sokar. Böylece bedenin enerji dengesi yeniden kurulur, stres azalır, kalp ritmi ve beyin dalgaları dengeye gelir.
Spiritüel Uyanış
Modern nefes terapileri, kadim inançların çağdaş bir yansımasıdır.
Her nefes alış, Tanrı’dan bir parça alıp içimize yerleştirmektir;
her nefes veriş, o ışığı evrene geri göndermektir.
Semazen dönerken, şaman ateş başında nefes alırken, yogi meditasyonda derin nefesini izlerken aslında aynı hakikati yaşar: Ruh, kaynağıyla yeniden birleşir. Belki de insanın en büyük ibadeti, daha doğarken içimizi sızlatan o ilk nefesle başlar.
Doğru ve bilinçli her nefes; ilahi güce bir mesaj, her inanca bir dua, geçmiş tüm atalara bir selam niteliğindedir.
Evrenin neresinde olursan ol, hiç tanımadığın herkesle ortak bir bağın vardır. Tanıştığın dünyaya gelirken aldığın ilk nefes…
Ve çemberi tamamladığında verdiğin son nefes.