TİGRİS HABER - Google’ın perşembe günü yayımladığı kapsamlı rapor, 2023’te mobil dolandırıcılık kaynaklı kayıpların 400 milyar doları geçtiğini ve iPhone kullanıcılarının Android’e kıyasla dolandırıcılık mesajlarına ve aramalarına daha fazla maruz kaldığını ortaya koydu. Google, farkın büyük ölçüde Android’deki yapay zeka destekli tespit sistemlerinden kaynaklandığını belirtiyor.
Raporun öne çıkan bulguları
Toplam zarar: 2023’te dünya genelinde dolandırıcılıkların yol açtığı toplam zarar 400 milyar doların üzerinde.
Platform farkı: iPhone kullanıcılarının haftada üç veya daha fazla dolandırıcılık mesajı alma olasılığı, Android kullanıcılarına göre %65 daha yüksek. iPhone ile Pixel karşılaştırıldığında bu fark %136 seviyesine çıkıyor.
Güven algısı: Android kullanıcıları cihazlarını dolandırıcılığı engellemede “çok/son derece etkili” olarak görme olasılığında iOS kullanıcılarını %20 geride bırakıyor. iPhone sahiplerinin, cihazlarının bu konuda “hiç etkili olmadığını” söyleme olasılığı Pixel kullanıcılarına göre %150 daha fazla.
Veri kaynakları: Google kendi verilerine ek olarak YouGov3 gibi bağımsız araştırma sonuçlarını da kullandı.
Dolandırıcılık yöntemleri: Nasıl işliyorlar?
Spray and Pray (Serp ve Umut Et): Milyonlarca numaraya kitlesel mesaj gönderme. İçerik genellikle panik yaratacak şekilde: “paketiniz teslim edilemedi”, “hesabınız kilitlendi”, “vergi iadesi bekleniyor” gibi yönlendirici ifadeler. Yanıt verenler kimlik avı sitelerine çekiliyor.
Bait and Wait (Yemle ve Bekle): İlk etapta kısa, sıradan mesajlarla (ör. “Merhaba”, “Beni hatırladın mı?”) kurulan güven üzerinden zamanla kurban farklı uygulamalara yönlendiriliyor; kişisel bilgi ve para talebi öne çıkıyor.
Organize altyapı: Dolandırıcılar karanlık ağlardan veya sahte gözüken sitelerden toplu telefon numarası listeleri satın alıyor; binlerce ön ödemeli SIM ve otomatik sistemlerle (telefon çiftlikleri) operasyonu ölçeklendiriyorlar.
Saldırılar ne zaman yoğunlaşıyor?
ABD verilerine göre mesajlar genellikle sabah 05:00’te başlamaya, 08:00–10:00 arasında ise zirve yapmaya başlıyor.
Pazartesi günleri hafta başı koşuşturması nedeniyle dolandırıcılık kampanyalarının en yoğun olduğu gün olarak öne çıkıyor.
En yaygın dolandırıcılık türleri
İstihdam/iş fırsatı dolandırıcılığı — en sık görülen tür.
Sahte ödeme/ödeme teyidi mesajları.
Kripto yatırım dolandırıcılıkları.
Sahte fatura ve abonelik bildirimleri.
Rapor ayrıca mağdurların yalnızca %4’ünün parasını geri alabildiğini belirtiyor — kayıpların geri alınmasının nadir ve zor olduğuna dikkat çekiliyor.
Kullanıcılar için pratik korunma önerileri
Gelen mesajlardaki bağlantılara tıklamayın; gönderenin kimliğini bağımsız olarak doğrulayın.
Şüpheli teklif veya iş fırsatlarını doğrudan resmi kurum/şirket kanallarından kontrol edin.
Mesaj uygulamalarında iki aşamalı doğrulama, uygulama izinleri ve cihaz güvenlik güncellemelerini aktif tutun.
Bilinmeyen numaralardan gelen ısrarlı “Merhaba” tarzı mesajlara şüpheyle yaklaşın; farklı uygulamaya yönlendiren taleplere yanıt vermeyin.
Operatörünüzden spam/dolandırıcılık filtreleri ve numara engelleme hizmetleri hakkında bilgi alın.