SGK’dan yeni dönem: “Otomatik Denetim” başlıyor

TİGRİS HABER - Yeni devreye alınacak otomatik denetim sistemi ile işverenlerin yükümlülükleri anlık olarak takip edilecek, usulsüzlük yapanlara çifte ceza uygulanacak.

Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, Türkiye gazetesinde yayımlanan yazısında yeni sistemin detaylarını ve olası yaptırımları açıkladı. Karakaş’a göre, SGK’nın hayata geçireceği bu dijital mekanizma sayesinde, engelli çalıştırma zorunluluğunu ihlal eden işverenler anında tespit edilecek.

Engelli Nüfusu 2,5 Milyonu Aştı

Karakaş, Türkiye’deki engelli vatandaş sayısının 2022 verilerine göre 2 milyon 511 bin 950 olduğunu hatırlatarak, “Bu büyük kitle üretime katılmak istiyor ancak birçok işveren engelli kotasını görmezden geliyor” ifadelerini kullandı.

Devletin engelli istihdamını teşvik etmek amacıyla vergi indirimi ve sigorta prim desteği gibi avantajlar sunduğunu hatırlatan Karakaş, buna rağmen kontenjanların boş kalmasının “hem vicdani hem de toplumsal bir sorun” olduğunu belirtti.

Yeni Sistem Her Şeyi Otomatik Takip Edecek

Şu anda uygulanan beyan esaslı sistemin çeşitli suistimallere açık olduğunu ifade eden Karakaş, 2026’da devreye girecek “Çalışan Bildirim Sistemi” ile bu dönemin kapanacağını söyledi.

Yeni sistemle SGK kayıtları eşleştirilerek, engelli çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverenler otomatik olarak belirlenecek. Karakaş, “Artık beyanla gizlemek yok. Sistem, kim çalıştırıyor kim çalıştırmıyor anında görecek” dedi.

Ayrıca çok şubeli işletmelerin cezalandırılmasında adaletsizlik yaratan il bazlı uygulamanın da değiştiğini aktaran Karakaş, bundan sonra cezaların iş yerinin merkezinin bulunduğu il müdürlüğü tarafından verileceğini hatırlattı.

Cezalar Katlanacak: “Ceza Tsunamisi Geliyor”

İsa Karakaş, yaptırımların da sertleşeceğini belirterek şu bilgileri paylaştı:
Şu anda engelli çalıştırmayan işverenlere, her bir engelli ve her ay için 30 bin 81 TL idari para cezası uygulanıyor. 2026 yılında bu cezanın yüzde 25,49 oranında artması bekleniyor.

Ancak asıl dikkat çeken düzenleme, bu cezaların iki katına kadar çıkarılması yönündeki hazırlık. Karakaş, bu durumu “Ceza tsunamisi geliyor!” sözleriyle özetledi. Yeni düzenleme sadece özel sektörü değil, engelli ve eski hükümlü çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirmeyen kamu kurumlarını da kapsayacak.

Daha Fazla Engelli İstihdamı

Karakaş, yeni sistemin temel hedefinin cezalandırmak değil, engelli bireylerin daha geniş ölçekte iş gücüne katılmasını sağlamak olduğunu vurguladı.

“Neticede bu uygulama sayesinde çok daha fazla engelli vatandaşımız istihdam edilecek, üretim sürecine dâhil olacak” diyen Karakaş, Türkiye’nin sosyal politikalarında önemli bir adımın atılmak üzere olduğunu ifade etti.