Tam kapanmada Sakarya Caddesi esnafı zararda

Ali Abbas Yılmaz - Özel

TİGRİS HABER - Türkiye genelinde koronavirüs tedbirleri kapsamında uygulanan 17 günlük kapanma sürecinin bayrama denk gelmesi bayram için hazırlık yapan esnafı mağdur etti.

Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinin en işlek yerlerinin başında gelen Sakarya Caddesi’nde bir yanda Tam kapanma sürerken, diğer yanda da yaklaşık 3 yıl önce başlayan sokak sağlıklaştırma çalışmaları aralıksız devam ediyor. Sakarya Caddesi Esnafları Derneği Başkanı Emel Örnek ve cadde esnafları Tam kapanmada esnafın yaşadığı mağduriyete ilişkin Tigris Haber’e konuştu.

 ‘Esnaf bayram ağzı zarardadır’

Sakarya Caddesi Esnafları Derneği Başkanı Emel Örnek, ‘Tam kapanma’ sürecinde caddedeki sağlıklaştırma çalışmalarının hız kazandığını belirterek, bayram hazırlığı yapan esnafın mağduriyetini şöyle dile getirdi: “Büyükşehir Belediyesi ile birlikte caddedeki sağlıklaştırma çalışmalarında hızlı bir maratona girildi. Tam kapanma günlerinde caddedeki çalışmaları büyük oranda bitirmeyi hedefliyoruz.  Şuan esnafın en çok sıkıntı yaşadığı altyapı çalışmaları bitti. Caddede beton dökme işlemi sürüyor. Betondan sonra kaldırım taşları döşenecek. Tabii şuan esnaflar tedirgindir. Esnaf bayram ağzı zarardadır. Çünkü bayram için esnaflar eşya aldı ve bu mallar şuan kapanmadan dolayı ellerinde kaldı. Esnafın bankalara olan borçları, çekleri, ödemeleri, ellerinde kalan mallar derken esnaf ciddi tahribat yaşadı, yaşıyor. Tam kapanma kararının zamanı kesinlikle sağlıklı değildi. Bu kapanmayı bayrama denk gelmeyecek şekilde daha önceden yapmaları gerekiyordu. Esnafın tam kapanmadan zamanında haberi olmuş olsaydı bayram için mal almayacaktı ve şimdi de ellerinde kalan malların ödemeleri için mağduriyet yaşamayacaktı. Bayram alışverişi kültürümüzde var ve bunun için Bölgede bayram için esnaf da vatandaş da hazırlık yapar. Özellikle ayakkabı ve giyim sektöründe bu anlamda bayramlarda ciddi bir tüketim var. Sakarya Caddesi gibi günlük sirkülâsyonun 30 bin kişi olduğu bir yerde her esnaf bayram için 150-200 bin TL’lik mal alımı gerçekleştirdi. Ama şimdi bu mallar esnafın elinde kaldı. Esnafın bayrama ilişkin en azından 2-3 gün alışveriş izni için umudu vardı ama o da olmadı. Vatandaşların evlerine yakın dükkânlarda bayram için alışveriş izni olabilirdi. Böyle bir esneklik en azından mağdur olan esnafı bir nebze olsun rahatlatabilirdi. KOSGEB desteklerinden bahsedildi ama üreticiler dışında hiçbir esnafımız bundan faydalanmadı. Sakarya Caddesi esnafı hiç destek almadı.”

‘Esnafa hiç tolerans tanınmadı halimiz çok kötü’

Sakarya Caddesi’nde 32 senedir esnaflık yapan Sefer Polat, tam kapanmada yaşadığı mağduriyete ilişkin şunları söyledi: “1990’dan beri ilk defa böyle bir mağduriyet yaşıyorum. Cadde esnafının hali çok kötü. İlk defa burada böyle bir kriz yaşanıyor. Tabii ki, caddedeki çalışmalardan memnuniyet duyuyoruz ve bunun için Sayın Valimize çok teşekkür ediyoruz. Yalnız bayram ağzı kapanması çok kötü oldu. Tam kapanmada cadde esnafının durumu iyi değil. Esnafın çekleri dönecek. Her esnafın 200 bin TL civarında bir zararı var. Benim 4 dükkânım var ve bayramda kaplı olduğum için ciddi zararım var. Bayram için mal aldık ama kapanmadan dolayı elimizde kaldı. Tam kapanma var esnaf malını satamıyor ama kirasını, elektriğini ödüyor, işçi parası veriyor, SGK ödüyor, vergi veriyor. Esnafın geliri durdu ama gideri durmadı. Esnafa hiç tolerans tanınmadı halimiz çok kötüdür.”

‘Tam kapanma zamanında açıklansaydı bayram için mal almazdık’

Sakarya Caddesi esnaflarından Mehmet Serttaş ise, esnafın bayrama denk gelen tam kapanma sürecinde yaşadığı mağduriyete ilişkin şunları söyledi: “Sayın Cumhurbaşkanımız Ramazan başında bize tam kapanma ile ilgili bir bilgi verseydi biz de esnaflar olarak bayram için mala yüklenmeyecektik. Biz Ramazan başında İstanbul, Bursa ve Antep’te bayram alışverişimizi yaptık. Her esnaf 150-200 bin TL’lik mal aldı ama daha kolilerimiz yoldayken tam kapanma açıklaması yapıldı. Malları aldık ama bayramda kapalıyız ve satış yok. Haliyle ödemelerimizin hepsi bu aya bindi ve iş yapamayan esnaf çeklerini nasıl ödeyecek? Mallarımızı satamadık ama eleman parası, sigorta primleri, elektrik vs. giderlerimiz yerinde duruyor. Kredi kartıyla dahi mal alamıyoruz ve olan nakit paramızı da bayram için gömdük. Şimdi ise ne yapacağız bilemiyoruz.”

‘50 bin TL zararım var’

Tam kapanma uygulamasının zamanında esnafa bildirilmemesinden dolayı bayram için hazırlık yapan esnafın mallarının elinde kaldığını ifade eden bir başka esnaf ise şöyle konuştu: “Sakarya Caddesi esnafı sıkıntıdadır. Herkes gitti bayram için mal getirdi ama sonra tam kapanma açıklandı ve esnafın malı elinde kaldı. Esnaf şimdi satmadığı malın ödemesini nasıl yapacak? Esnafa herhangi bir destek de yok. Bin TL destek verse ki ne olacak. Zaten bin TL benim elektrik paramdır. Bir esnaf olarak bu tam kapanmadan dolayı en az 50 bin TL zararım var. Esnafın mağdur olmaması için ya zamanında açıklama yapacaklardı, esnaf bayram için mal almayacaktı ya da esnafa bayramda 3 gün izin vereceklerdi ki ellerindeki malı satabilsin.”