VİDEO - Mühendis dönerci

Tigris Haber - Diyarbakır’da inşaat mühendisliğini bitiren Aksu Yaşa iş bulamayınca dönerci dükkanı açtı. İnşaat sektöründe yaşanan daralma nedeniyle geçinemeyen Yaşa çareyi dönerci dükkanı açmakta buldu. 2 aydan bu yana dönercilik yapan Yaşa ekonomik krizin inşaat sektörünü vurduğunu söyledi.

Harran Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünden 2015 yılında mezun olan genç mühendis Aksu Yaşa, 8 aylık iş deneyiminden sonra baş gösteren ekonomik krizden dolayı işsiz kaldı. Diyarbakırlı genç mühendis, kendisi gibi işsiz olan bir meslektaşı ile birlikte dönerciliğe başladı. İki aylık dönercilik deneyimi olan genç mühendis mesleğini yapamamanın burukluğu içinde ekmeğini kazanabilmenin peşinde.

Harran Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünden 2015 yılında mezun olan ve mesleğini yapamadığı için dönercilik yapan genç mühendis Aksu Yaşa Tigris Habere konuştu.

Diplomalı işsizliğin giderek yaygınlaştığı Türkiye’de artık kendi mesleğini sürdürerek geçimini sağlayan insanların sayısı gittikçe azalıyor. Birden çok üniversite diploması ile açıkta kalan ve onca yıllık emeklerini bir yana bırakıp başka başka mesleklere yönelmek zorunda kalan gençlerin sayısı günde güne çığ gibi büyüyor.

“İlk işimde bin 750 TL maaş ile yaklaşık 9 ay çalıştım”

Diplomasını eline alıp da uzun süre mesleğinde iş bulamayan gençlerden biri de Diyarbakırlı Aksu Yaşa. İnşaat Mühendisi Yaşa, okulu bitirdikten sonraki çalışma yaşamına dair şunları paylaştı: “Üniversiteden mezun olduktan sonra çok iş aradım ama bir türlü iş bulamadım. Mezun olduktan bir buçuk yıl sonra Balıkesir’de iş buldum. İlk işimde bin 750 TL maaş ile yaklaşık 9 ay çalıştım. Sonrasında memlekete dönmek zorunda kaldım ve ardından da askere gittim. Askerliğim de Balıkesir’e çıktı ve burada acemi eğitimi aldım. Askerlik görevimi tamamladıktan sonra ise evlilik hazırlığı yaptım. Evlendikten sonra yapı dekorasyon işine girdim. Bir arkadaşımla birlikte ortaklaşa kurduğumuz işte ise karşımıza ekonomik kriz çıktı. Diyarbakır gibi ekonominin can damarı olan inşaat sektörü krizden çok etkilendi. Krizin vurduğu inşaat sektörüyle birlikte birçok inşaat mühendisi ise işsiz kaldı. Yeni kurduğumuz yapı dekorasyon işinde çark dönmeyince bu işi sonlandırmak zorunda kaldık.”

“Döner kesmede acemiyim”

Ekonomik kriz sonrası çöküş yaşayan inşaat sektöründe işsizler kervanına katılan genç mühendis Yaşa, dönerciliğe başlama serüvenine dair şunları söyledi: “Dönerciliğe ise tamamen geçim derdinden kaynaklı girdim. Hayat şartları nasıl olursa olsun ekmeğimi helal yoldan kazanmak istiyordum. Ekonomik olarak, düğün sonrası elimizde kalan birikimi sermaye olarak kullandım. Dönercilik işi Urfa’da okuduğum sırada aklıma takılmıştı. Lezzete ve hijyene çok önem veren bir işletme tanıyordum. Ben de Diyarbakır’da böyle bir işe girişebilirim dedim. Yaklaşık iki aydır benim gibi inşaat mühendisi olan bir arkadaşımla ortak bir şekilde Dönercilik işine girdim. 14 yıldır döner sektörünün içinde olan bir ustamız var ve işletmemizde altı kişiyi de istihdam ediyoruz. Ben henüz döner kesme konusunda acemiyim ama yakında bu konuda kendimi geliştirebileceğime inanıyorum.”

“Allah nasip ederse ikinci şubemizi de açmak istiyorum”

Kendi mesleğini sürdürememenin burukluğunu yaşayan Yaşa, mecbur kalırsan dönerciliğe devam edeceğini belirterek, “Tabii gönül isterdi ki, ben dönercilik yapmayayım, çünkü yeni mezun bir mühendisin kendi işini yapamaması çok acı bir durum. Hayalim güvenilir binalar tesisi etmekti ama daha bir yıl bile çalışmadan hayat şartları beni bam başka bir iş alanına sürükledi. Yapı denetim işinde çalışırken aldığım paradan mutlu değildim ama yaptığım işten mutluydum. İlk işim olmasına rağmen gayet iyi bir iş çıkardığımı, yapı denetimi konusunda fazlasıyla titiz olduğumu söyleyebilirim. Açıkçası dönercilik işini mecburiyetten yapıyorum ve uzun süre de yapmak istemiyorum. Ama şartlar neyi gösterir bilmiyorum, mecbur kalırsam devam da ederim. Bu işe farklı bir konseptle ve farklı bir lezzetle girmeye çalıştım. Bu alanda da elimden geldiğince farkımı ortaya koyma çabasındayım. Şuan birinci şubemizi açtık ama Allah nasip ederse ikinci şubemizi de açmak istiyorum.” diye konuştu.

“16 sene okuyorsunuz ve sonunda diplomalı işsiz olarak ortada kalıyorsunuz”

Dönercilik yaptığı için pişmanlık duymadığını ancak mutlu da olmadığını ifade eden Yaşa, kendi mesleğini yapmak istiyor: “Elbette inşaat mühendisi olarak bu işi yaptığıma ailem başta olmak üzere çevremdeki birçok insan karşı çıkıyor. Genç bir inşaat mühendisinin kendi işini yapamamasını kabullenmek kolay değil. Gönül isterdi ki böyle olmasın ama hayat şartları beni buna zorladı. Pişman mıyım, değilim ama çok mutlu da değilim. Ama tabii bu sadece benim bir sorunum da değil benim gibi inşaat mühendisi olan pek çok arkadaşım kendi işi yerine başka bir iş yapmak zorunda kalıyor. Şimdi sorun bizde mi sistemde mi onu da insanların vicdanına bırakıyorum. Bugün ülkemizde 20 bin inşaat mühendisine ihtiyaç varken 40 bin kişilik kontenjan açılmasını nasıl anlamak gerek. 40 bin kontenjan açmak demek 20 bininin dışarıda kalması demektir. 16 sene okuyorsunuz ve sonunda diplomalı işsiz olarak ortada kalıyorsunuz. Yani, ülkedeki iş imkânları ile okul kontenjanları arasında bir uyum söz konusu değil. Mühendislikte hata payı diye bir şey var. Yani, 100 kişilik bir işe 110 kişilik kontenjan açabilirsiniz ama 100 kişilik işe 200 kişilik kontenjan açarsanız bu yüz kişinin peşinen işsiz kalması demektir. Yani, bugünkü işsizlik sadece ekonomik krizden kaynaklanmıyor, eğitim sistemindeki sorunlar bu işsizliğin zeminini hazırlıyor.”

“4 yılda yeni inşaat mühendisleri yetişmiyor, yeni diplomalı işsizler yetişiyor”

Ekonomik kriz aşılırsa ve inşaat sektörü canlanırsa mesleğini sürdürmeyi çok istediğini belirten Yaşa, şöyle konuştu: “Mühendisliği çok seviyorum. Mesleğimin güvenlik boyutuna çok önem veriyorum ve mesleğimi en iyi şekilde sürdürmek istiyorum. Burada bir yaşam kurduğum için il dışına da gitmek istemiyorum. Aileme, kardeşlerime göz kulak olmak zorundayım. Bu arada bir inşaat mühendisi olarak kardeşimi dahi inşaat mühendisi olmaya yönlendiremiyorum, çünkü gelecekte işsiz kalmasını istemiyorum. Buradan devlet yetkililerine de seslenmek istiyorum; ihtiyaç 20 bin iken 40 – 50 bin kişilik kontenjanlar açmanın anlamı yok. Ülkenin ihtiyacı ne ise kontenjanlar da ona göre belirlenemez mi? Hâlihazırda inşaat mühendisi zaten fazla bu sayıyı daha da çoğaltmanın, işsizler ordusunu büyütmenin bir manası yok. 4 yılda yeni inşaat mühendisleri yetişmiyor, yeni diplomalı işsizler yetişiyor.”

“Eğer sistemde bir aksaklık varsa eleştirmek gerek, yoksa eksiklikler, hatalar nasıl ortaya çıkacak”

Diplomalı işsizlere öneride bulunan Yaşa, şunları söyledi: “Meslek seçiminde olan arkadaşlara önerim mesleklerini iyi araştırsınlar. Benim gibi okulunu bitip de diplomaları ile işsiz kalanlara ise önerim, yeni bir işe atılmakta tereddüt etmesinler. Bunun dışında sistem mağduru herkesin bu durumu eleştirmesi lazım. Eğer sistemde bir aksaklık varsa eleştirmek gerek, yoksa eksiklikler, hatalar nasıl ortaya çıkacak. Sistemdeki aksaklıklar konusunda yetkilileri uyarmasak söz konusu bu sorunlar düzelmez. Hiçbir sorun kendiliğinden düzelmiyor. Yarın bu sorun daha da büyüyecek ve okuyanların çoğu kendi mesleği dışında iş yapmak zorunda kalacak. İnsanların bir okul kazanması, okuması bu ülkede çok zor ama işsiz kalmak çok kolay.”

“İşimiz yorucu ama helal bir rızık peşinde koştuğum için seviniyorum”

Mühendis elleriyle döner tezgahının başında olan Yaşa, gıda sektöründe ekmeğini kazanmaya devam ediyor: “Et döner, Tavuk döner satıyoruz. İskender, pilav üstü tavuk döner/ et döner çıkartıyoruz. Gözleme ekmeği ve somun ekmeği ile dönerimizi servis ediyoruz. Ben hâlihazırda bu işin organizasyonunda yer alıyorum. Döner kesme işinde henüz tecrübesizim ama kendimi geliştirmek istiyorum. İşimiz yorucu ama helal bir rızık peşinde koştuğum için seviniyorum. Tabii gönül isterdi ki kendi işimi yapayım ama koşullar bugün için bunu gerektiriyor.”

Ali Abbas Yılmaz /Mehmet Nuri Arslan /Özel