Çocuk gelinlerin bir yılı

HABER MERKEZİ

DİYARBAKIR - Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği her yıl olduğu gibi 2013 yılında da çocuk gelinlerin bir yılı başlığı ile bir almanak hazırladı. Bir yıl içinde çocuk gelinler ile ilgili çıkan tüm haberler, çalışmalar, soru önergeleri ve etkinliklerin oranına bakıldığında, çocuk yaşta evliliklerin son bulmasının ne kadar önemli olduğu bir kere daha gözler önüne seriliyor. Çocuk yaşta evlilikleri durdurmak için onlarca sebep Uçan Süpürge'nin hazırladığı 2013 almanağında saklı. Bunlardan bazıları şöyle:

1 Ocak 2013’te Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği çocuk gelirler konusuna dikkat çekmek için milletvekillerine açık mektup gönderdi. 2 Ocak’ta, Diyarbakır'da 23 yaşındaki S.A. ile beraber yaşamaya zorlanan 16 yaşındaki Zehra Çelik intihar etti. Aynı gün, Diyarbakır'da çocuk gelinlerin öyküleri, Diyarbakır Kadın Sorunlarını Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından derlendi. 10 Ocak’ta Gaziantep'in Nizip ilçesinde dayısı tarafından 17 bin lira karşılığında kendisinden 20 yaş büyük bir adamla evlendirilmek istenen 17 yaşındaki kız çocuk kaçarak polise sığındı. Kız çocuğun dayısı ve evlendirilmek üzere olduğu adamla ilgili soruşturma başlatıldı. 14 Ocak’ta, Diyarbakır’ın Dicle İlçe Kaymakamı Çağlayan Kaya, ailelere çocuk gelinlerle ilgili ziyarette bulundu, sekiz erken evliliği önledi. 16 Ocak’ta, Diyarbakır'ın Dicle İlçesi’nde beşik kertmeleriyle evlendirilmek istenen 14 ve 15 yaşındaki iki kız çocukla, berdelle evlendirilmek istenen 15 yaşındaki kız çocuk devlet korumasına alındı.

448 çocuk doğum yaptı

27 Ocak’ta, Muş'ta annelerinin çocuk gelin hikayelerinden etkilenen 7 kadın, çocuk evlilikleriyle mücadele etmek için dernek kurdu. 30 Ocak’ta, Van'da 16 yaşında evlendirilen genç kız, yıllarca eşinin ailesinin şiddetine maruz kaldı ve öldü. Eşi ve eşinin ailesi tutuksuz yargılandı. 3 Şubat’ta Diyarbakır Göç Vakfı, 15 ili kapsayan çocuk hakları ihlali raporunu yayınladı. Rapora göre son üç aylık dönemde altı çocuk gelinden beşi öldü, ikisi töre cinayetine kurban gitti. 12 Şubat’ta, BDP milletvekili Faysal Sarıyıldız, çocuk evliliklerini yaygınlaşmasında etkili olan yapının açığa çıkarılması ve bu istismarın sonlandırılması için meclis araştırması açılmasını istedi, çocuk gelinlerin sayısının 181 bini aştığını belirtti. 28 Mart’ta, Diyarbakır Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi'nde son bir yılda yaşları 12-17 arasında değişen 448 çocuğun doğum yaptığı ortaya çıktı.

Seydaoğlu komite kurdu

16 Nisan’da, Küçük yaşta kız çocukla evlenen erkeğe verilen cezayı bozan Yargıtay, gerekçe olarak çocuk gelinin yaşı konusunda yalan söylemesini gösterdi.10 Haziran’da, Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi tarafından ‘Erken Yaşta Evliliklerin Toplumsal Meşruiyeti: Nitel Bir Araştırma’ konulu çalışma başlatıldı.  16 Haziran’da, Eğitim-Sen Diyarbakır Şubesi Kadın Komisyonu üyeleri, siyah duvaklarla yürüyüş düzenleyerek çocuk evliliklerini protesto etti. 17 Haziran’da, ANAP eski Diyarbakır Milletvekili Sebgetullah Seydaoğlu, Diyarbakır’da 52 köyü kapsayan ve başlık parası, çocuk gelinler ve çok eşliliğe son vermek için Akil İnsanlar Komitesi kurdu.

2 Ağustos’ta, Çocuk istismarı ile ilgili yeni bir yasa tasarısı hazırlandı. Tasarıya göre zorla evlendirilen çocukların anne ve babasına bir yıl ila üç yıl arasında hapis cezası öngörüldüğü açıklandı. 9 Eylül’de, Diyarbakır Dicle Üniversitesi tarafından yapılan araştırmaya göre bölge köy okullarının oluşturulması halinde çocuk evliliklerinin azaltılacağı açıklandı.  21 Kasım’da, Dünya Çocuk Hakları Günü sebebiyle, TBMM Sağlık Aile Komisyonu, Çocuk Hakları İzleme Komitesi, UNICEF, Uluslararası Çocuk Merkezi ve Yasama Derneği; çocuk haklarıyla ilgili hukuk paneli düzenledi. Panelde çocuk haklarıyla ilgili en büyük sorunun erken evlilikler olduğu belirtildi.

1 Aralık’ta, Diyarbakır’da 300 kadını kapsayan araştırmada, kadınların yarısından fazlasının 15 yaşını doldurmadan evlendiği tespit edildi. 4 Aralık’ta, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde sınavlara hazırlanmak için gidilen dershanelerin kız çocukların çocuk yaşta evlendirilmelerini engellendiği bildirildi. 17 Aralık’ta, Diyarbakır’da 16 yaşındayken berdelle evlendirilen Berivan, 18’inde kocası tarafından öldürüldü. 20 Aralık’ta, Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde 12 yaşındaki B.T., Kaymakam’a “Bizi de kurtar” diye mektup yazdı. 20 Aralık 2013