DİKA: Habur sınır kapısı, diğerlerine örnek olacak

MARDİN - Dicle Kalkınma Ajansı (DİKA) Genel Sekreteri Tabip Gülbay, "Türkiye 2023 vizyonu hedefini birçok etkenin yanı sıra kuyrukları ve bekleme sürelerinin azaltıldığı sorunsuz şekilde işleyen sınır kapılarıyla gerçekleştirebilir" dedi. DİKA, Şırnak'ın Silopi ilçesi yakınlarında bulunan Habur Sınır Kapısındaki sorunların tespiti ve yeni açılacak sınır kapılarının ekonomiye etkisiyle ilgili  "Habur Sınır Kapısı Sorunlar ve Çözüm Önerileri" raporu hazırlandı. Raporda Türkiye'nin en büyük karayolu sınır kapısı olan Habur Sınır Kapısının revize edilmesi ve alternatif sınır kapıları açılmasının Türkiye'nin 2023 vizyonundaki 500 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmasında etkili olacağı belirtildi

DİKA Genel Sekreteri Tabip Gülbay, Habur Sınır Kapısında Türkiye'deki büyük araç karayolu taşımacılığının yüzde 43’ünün gerçekleştiğini ve 10 milyar 800 milyon dolarlık ihracatın yapıldığını belirletti. Gülbay, bu kapsamda Habur Sınır Kapısı ile ilgili hazırladıkları raporda gümrük kapısının mevcut durumu, kapıda yaşanan sorunların tespiti ve belirlenen sorunlara yönelik çözüm önerilerinin ortaya konulduğu  raporun yeni açılacak sınır kapıları için de bir ön hazırlık olduğunu söyledi.

 Web Tabanlı Beklemesiz Geçiş Sistemi

Son yıllarda Türkiye'nin kalkınma hamlesinde yakaladığı ivmenin, uluslararası ticarette giderek artan ticaret hacminin ve 2023 yılı için 500 milyar dolar ihracat rakamı projeksiyonun Habur Sınır Kapısının önemini her geçen gün artırdığını kaydeden Gülbay, hibe dağıtmaktan ziyade özellikle kuruluşundan bu yana kendi bölgesinde araştırmalar yaparak kalkınma planları ve sektör raporları oluşturan bir kurum olarak "Habur Sınır Kapısı Sorunlar ve Çözüm Önerileri" konulu rapor hazırladıklarını vurguladı.

Gülbay, Habur Sınır Kapısının sadece bölge değil ülkenin de en önemli sınır kapılarından biri olduğunu anlatarak, şöyle dedi: "Dünyadaki gelişmiş sınır kapılarını inceleyerek hazırladığımız raporda Habur Sınır Kapısında 'Web Tabanlı Beklemesiz (Non-Stop) Geçiş Sistemi' kullanılarak Habur Sınır Kapısındaki araç kuyruklarının önüne geçilebileceğine yer verdik. Türkiye 2023 vizyonu hedefini birçok etkenin yanı sıra kuyrukların ve bekleme sürelerinin azaltıldığı sorunsuz şekilde işleyen sınır kapılarıyla gerçekleştirebilir. Buradaki sıkıntıların giderilmesi için her şeyden önce fiziki altyapının iyileştirilmesi, teknolojik alt yapıda kullanılan sistemlerin yenilenmesi ve en önemlisi de alternatif sınır kapılarının oluşturulması gerekir."

Habur'da oluşan uzun kuyrukların Web Tabanlı Beklemesiz Geçiş Sistemi ile azalacağını ve belki de hiç beklemeksizin geçişlerin yapılabileceğini kaydeden Gülbay, ajans olarak bu kapsamda bir sistem kullanılarak Habur Sınır Kapısının en büyük sorunlarından biri olan araç kuyruklarının daha da azaltılmasının mümkün olabileceğini belirtti. DİKA Şırnak Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Faik Buğday ise, Türkiye'nin bacasız sanayisi olarak görülen Habur Sınır Kapısındaki sorunların tespiti ve çözümüne yönelik hazırladıkları raporda  en önemli projenin Web Tabanlı Beklemesiz Geçiş Sistemi olduğunu dile getirdi.

 Rapordan

DİKA tarafından hazırlanan raporda şu hususlara yer verildi:

"Türkiye’de 7 komşu ülkeye açılan toplam 25 kara sınır kapısı mevcut olup bunlarda 18'i aktif olarak çalışıyor. Kara sınır kapıları içinde yolcu ve giriş çıkış yapan araç sayısı ile ihracat ve ithalat oranına göre birinci sırada yer alan Habur Sınır Kapısındaki köprüler ihtiyacı karşılamaktan uzak. Türkiye'den Irak'a çıkışta 3, Irak'tan Türkiye'ye girişte 2 kantar hizmet veriyor ve bu durum Türkiye’ye girişte bekleme süresini artırıyor. Sınır kapısında yasal mevzuat gereği gıda ve kimyasal maddelerin analizlerinin yapılabileceği akredite bir analiz laboratuvarının bulunmamasından dolayı numuneler Mersin ve çevre illere gönderiliyor. İthalat işlemlerinde inceleme, tahlil ve benzeri işlemlerin yapılabildiği akredite bir gıda ve kimya analiz laboratuvarının bölge illerinin de ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde kurulması gerekli. Sorunlardan bir diğeri de personel eksikliği. Mevcut yaklaşık 450 personel, 12/24 vardiya usulüyle çalışıyor. Web Tabanlı Beklemesiz Geçiş Sistemi yapılıncaya kadar personel eksikliğinin giderilebilmesi için yaklaşık 80 personele daha ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca personelin özlük hakları iyileştirilmeli, çalışma sistemi 8/24 olarak değiştirilmeli, personele yönelik sosyal tesisler inşa edilerek ücretleri artırılmalıdır."