Telefonunuz depremi sizden önce hissediyor! Peki bu sistemi nasıl aktif edeceksiniz?

TİGRİS HABER - Google tarafından sunulan erken uyarı bildirimleri, deprem dalgaları ulaşmadan saniyeler önce kullanıcıları uyararak güvenli önlemler almalarını sağladı. Peki bu sistem nasıl çalışıyor ve ne kadar güvenilir? İşte detaylar...

Erken Uyarı Sistemi Nasıl Çalışıyor?

Jeoloji Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Okan Tüysüz, depremlerin P ve S dalgaları ile yayıldığını belirterek şu açıklamayı yaptı:

• P dalgası, saniyede 7 km hızla ilerler ve ilk hissedilen dalgadır.
• S dalgası ise daha yavaş (saniyede 4 km) ancak yıkıcı etkiye sahiptir.

Erken uyarı sistemleri, P dalgasını algılayarak S dalgası gelmeden önce kısa bir süre kazandırıyor. Bu süre, depremin merkez üssüne olan mesafeye göre 1-10 saniye arasında değişebiliyor.

Fay Yakınındaki Bölgelerde Süre Kısıtlı

Prof. Dr. Tüysüz, özellikle İstanbul gibi faya yakın bölgelerde bu sürenin çok kısa olduğunu vurguladı:

"Bu zaman farkı, insanların kaçması için yeterli olmayabilir ancak elektriği kesmek, doğalgazı kapatmak, metroları ve trenleri durdurmak gibi hayati önlemler alınabilir."

Marmara Denizi'nde beklenen büyük deprem için de uyaran Tüysüz, "Fayın tamamı kırılırsa 7'nin üzerinde bir deprem olur" ifadesini kullandı.

Telefonlar Depremi Nasıl Algılıyor?

Bilişim Uzmanı Osman Demircan, Android işletim sistemli telefonlardaki erken uyarı mekanizmasını şöyle açıkladı:

• Telefonlar, hareketsiz durduğunda gelen titreşimleri analiz eder.
• Birden fazla telefondan gelen veriler, yapay zeka ile değerlendirilerek deprem sinyali olup olmadığı tespit edilir.
• Sistem, internet bağlantısı gerektirir; çevrimdışı cihazlar uyarı alamaz.

5 Saniye Bile Hayat Kurtarabilir!

Demircan, erken uyarının önemini şu örnekle vurguladı:

"Depremden sonra izlediğim videolarda, 5 saniye içinde evini terk eden aileler vardı. Küçük bir zaman dilimi bile can kaybını önleyebilir."

Erken Uyarı Sisteminin Sınırları

• Çok yakın mesafeli depremlerde uyarı süresi çok kısadır.
• Yanlış alarm riski nedeniyle paniğe yol açabilir.
• iOS kullanıcıları şu an bu hizmetten yararlanamıyor.

Ne Yapmalıyız?

• Android kullanıcıları, telefon ayarlarından "Deprem Uyarıları"nı aktifleştirmeli.
• İnternet bağlantısı sürekli açık olmalı.
• 5-10 saniyelik süreyi güvenli bir pozisyon almak için kullanmalı.

Unutmayın: Erken uyarı sistemleri depremi önceden tahmin etmez, sadece saniyeler önce haber verir. Hazırlıklı olmak hayat kurtarır! (Haber Merkezi)