VİDEO - 2. MEZOPOTAMYA SU FORUMUNDA; ‘ANTROPOSEN SERGİSİ

Mümin Ağcakaya

TİGRİS HABER - Diyarbakır Sezai Karakoç Kültür ve Kongre Merkezinde; 2. Mezopotamya Su Forumunda; heykeltıraş ve görsel sanatçı Bestami Eği’nin ‘Antroposen Sergisi’ etkinliğe ayrı bir renk kattı.

Heykeltıraş ve görsel sanatçı Bestami Eği, sanatı hak savunuculuğu olarak gören ve sanatsal üretimini tüm canlılar için eşit ve adil bir yaşamı savunmanın dili olarak kullanıyor. ‘Antroposen’ çay poşetlerinden kumaşlara, metal ve plastik nesnelerden ağaç dallarına kadar çeşitli atıkların ve buluntu malzemelerinin ‘çöp’ olmaktan çıkıp yeni bir kimlik ve anlam kazandığı çalışmalarla hazırlamış olduğu bir sergi.

‘Antroposen çağda gezegen tahrip edildi’

Antroposen çağ insanının tamamıyla doğaya hâkim olduğu, gezegeni teknolojiyle şekillendirerek tahrip ettiği,

Ekolojik dengeyi bozduğu, canlı ve cansız varlıkları sınırsızca sömürdüğü bir çağ olarak değerlendiren sanatçı;

“Endüstriyel devrimle birlikte her alanda yaşanan değişimler bir yandan insan türünün ‘ilerlemesi’ olarak görülürken, diğer yandan, gezegenin çöküşünü hızlandırdı. Üretimin artmasıyla aynı oranda sınırsız ve sorumsuz tüketim canlı hakları ihlalleri repertuarını genişletirken; bitki örtüsünün, su kaynaklarının ve hayvan varlığının sürekliliğini de tehdit eder hale geldi. Betonarme yaşam alanlarının genişlemesi doğayla barışımızı bozdu. Kullanılabilir halde olup da ‘trendlere’ uymayan ahşap, kumaş, metal vb. nesneler birer çevresel atığa dönüştü.

‘Nehirler artık özgürce akmıyor2

Endüstriyel üretim yapan küresel güçler doğal kaynakları, yani ormanları, dağları ve nehirleri talan ediyorlar. Bir zaman özgürce akan nehirler artık baraj duvarlarına, hidroelektrik santrallere ve boru hatlarına hapsedilip ekolojik dengenin bozulmasına neden oldular. Yeryüzündeki ve yeraltındaki su kaynakları kirletilerek milyonlarca canlının temiz suya erişim hakkı engellenir oldu.

Ben de buradan hareketle bir zamanlar kullanılmış, hafızası olan ve insanlar tarafından doğal alanlara terk edilip işlevsizleştirilmiş çevresel atıkları sanatın imkânlarıyla küçük müdahalelerle dönüştürerek, bazılarına doğal malzemeler de ekleyerek onlara yeni kimlik bir kazandırıyorum. Böylece kendi yaşam alanlarımızdan başlayarak ekoloji farkındalığı oluşturmayı amaçlıyorum ve doğaya canlı ve cansız tüm varlıkların ortak alanı olarak bakıyorum.” Diye bu konudaki yaklaşımlarını dile getiren sanatçı Bestami Eği;

Su Adaleti

“Antroposen Sergisini ilk önce Diyarbakır'da DİTAV Kültür Sanat Evi'nde daha sonra İsviçre Büyükelçiliği'nin sponsorluğunda Ankara'nın bellek mekânlarından biri olan Mülkiyeliler Birliğinde sergiledik. Şu anda burada Çand Amed Kültür ve Kongre Merkezinde yeni yaptığım çalışmalarla birlikte sergiliyoruz.” Diye konuşan sanatçı Eği

‘Su Adaleti’ne de vurgu yapıyor. “Yani suyu daha az kullanan kesimler aslında mağdur durumuna düşüyor. Çünkü küresel üretim yapan güçler suyu oldukça fazla su harcıyor. Madenlerde, tekstil endüstrisi gibi teknolojik üretim yaptığı işletmelerde tonlarca su harcanıyor. İnsanların temiz suya erişimini engelliyor ve büyük bir hak ihlali yaratıyor. Antroposen Çağı'nda endüstriyel üretimin çarkının dönmesi için su gerekli. Endüstriyel üretim ne kadar fazla yapılırsa çevre de o kadar kirleniyor ve çevresel atıklar o kadar fazla fazlalaşıyor. Sonuçta toprak ve su kaynakları kirlenerek dünya insan ve canlılar için yaşanamaz bir gezegene dönüşüyor.

‘İnsanlar doğayla yüzleşmeleri gerekiyor’

Ben de kamp yaptığım, yürüyüş yaptığım alanlarda bulduğum atıkları toplayarak bunları ileri dönüştürmeye çalışıyorum ve aslında yeni bir kimlik kazandırmaya çalışıyorum bu nesnelere. Bu aynı zamanda bu atılan nesnelere verdiğim bir değer olarak da algılanabilir. Çünkü bu nesnelerin de bir hafızası var.

Sergiyi görenlerde bir şaşırma oluyor. Çünkü gördükleri malzemeler daha önce benzerlerini kendilerinin de kullandığı ama trendler değiştiği için attıkları malzemelerdi. Burada bir anlamda yüzleşme gerçekleşiyor. İnsanlar sergiye geldiklerinde aslında ‘kendi çöpleriyle’ yüzleşiyorlar.