VİDEO - Diyarbakır klasiği örgü peynirin kilosu 75 lira oldu

Gönül Morkoç

TİGRİS HABER - Diyarbakır’ın tarihi Sur İlçesindeki Peynir Pazarı, doğal süt ve süt ürünlerinin satıldığı önemli adreslerden biri. Hendek olaylarından dolayı aylarca kapalı kalan pazar esnafına ikinci darbeyi de zamlar vurdu. Her gün tonlarca örgü peynirinin dış pazara gönderildiği pazarın esnafı adeta kan ağlıyor. Sur’daki çatışmalarda aylarca kapalı kalan bazı esnaflar, bir daha dükkânını açamadı. Açabilenler ise, son bir yıldır üst üste gelen zamlardan dolayı, ekmek teknelerini bir, bir kapattı. 7 yıl öncesine kadar 81 dükkânın bulunduğu pazarda şuan sadece 24 dükkan açık. 7 yıl içinde 57 dükkân kapısına kilit vurdu.

Satışlar yüzde 80 düştü

Tigris Haber’e konuşan Peynirci Pazarı Esnafı Abdurrahman Tanrıkulu, geçen yıl kilosu 30 liradan satılan Diyarbakır örgü peynirini bu yıl 75 liraya satmak zorunda kaldıklarını söyledi. Fiyatlar yüksek olduğu için, geçen yıl 5 kilo alan müşterinin bu yıl iki kilo ile yetindiğini belirten Tanrıkulu, “Geçen yıl 10 kiloyu alan bu yıl 5 kilo alıyor. Fiyatlardan hiç kimse memnun değil. Benzin deposu bin 500’e doluyor, süt ve peynir satanlar da köy, köy dolaşıyor. Maliyetler yükselince fiyatlar da yükseldi” dedi.

10 dükkânından sadece biri kaldı

Birkaç yıl öncesine kadar Federal Kürdistan Bölgesi dâhil, Mersin, Ankara gibi illere peynir satışı yapan Mehmet Aras, şunları söyledi: “Eskiden günde iki araba mal yüklüyordum. Sur olaylarından bu yana bitti. Son iki senedir tamamen bitti. 10 dükkânım var, 9’u kapalı. Dükkanlardan vazgeçemediğim gibi kiralarını da ödeyemiyorum. Sadece bir dükkânım açık. O da millet beni görsün diye açıyorum.”

Esnaf Şeyhmus Siler, müşterilerinin yüzde 80’ini kaybettiğini söyledi. Zamlara Diyarbakır üslubuyla isyan eden Siler, “İşler kötü. Erdoğan milleti pırpara (semiz otu) döndürmüş. Peynir değil, millet pırpar alamıyor. Eskiden insanlar bidonlar ile gelir, doldurur giderdi. Geçen sene yine iyiydi, bu sene yüzde 80 düştü. İnsanlar artık kilo ile peynir alamıyor.”

Yaşlılık maaşı peynire

Diyarbakır’da bir gelenek haline dönüşen kışlık peynir yaptırma dönemi olmasına rağmen, yurttaşlar da alım güçleri düştüğü için peynire rağbet göstermiyor. Annesinin bin liralık yaşlılık maaşının 750 lirasını 10 kiloluk kışlık peynire harcadığını söyleyen bir vatandaş, “Kilosu 75 liradan kışlık peynir yaptıracağım. Yaşlılık maaşını aldık 750 lirasını peynire verdim. Geçen yıl 30’a yaptırdım. 45 lira zam gelmiş. Yetmiyor, her şeyden kısıyoruz. Para yetmiyor, Geçen yıl 300 lira verdim 10 kiloya, bu yıl 750 lira olmuş. 3 yıldır, evime kırmızı et girmiyor" dedi.