VİDEO - Yol cümleden uludur

TİGRİS HABER - Anadolu’daki diğer inançlarla arasında insana ve doğaya bakış açısıyla önemli farklılıklar gösteren, kamuoyunda da fazla bilinmeyen ve merak edilen Dersim Aleviliği üzerine yapılan belgesel; Mordem Sanat Merkezinde izleyicileriyle buluştu. Belgeselin yönetmenliğini üslenen Devrim Tekinoğlu belgesel hakkında Tigris Habere konuştu.

DOĞA MERKEZLİ İNANÇ NASIL DÖNÜŞTÜ?

“Belgeselimizde, Dersim Bölgesinde Alevilik- Kızılbaşlık olarak nitelendirilen Ra-Hak Yolunu anlatmaya çalıştık. Dünden bugüne doğa merkezli bir inançtan, insan merkezli bir inanca nasıl dönüştüğünü, insan merkezli inançla nasıl devam ettiğini ele alıyor.

Belgeselimiz ağırlıklı olarak Dersim Bölgesinde Ra- Hak İnancının; doğruluk yolunun, gerçeğin, Hak’kın yolu diye tarif ettiğimiz inancın sistemini anlatıyor. Sistemi ağırlıklı olarak analar, pirler, rayberler önderliği tarafından sürdürülen, cem ve cemaat ilişki sistemini ele alıyor.

İNANÇ TAKVİMİ NASIL SÜRDÜRÜLÜYOR?

Dersim Alevililiğinin tarihsel olarak farklı inanç biçimlerinden beslenmiş olması ve yaşanılan coğrafyanın zorlukları doğaya daha fazla önem vermesine yol açmıştır. Dolayısıyla Dersim Aleviliğinde doğa merkezli eğilim belirgindir. Bu belirgin öğeler ibadet takvimi döngüsü ile sürdürülmüştür.

Bu inanç yolunda bir yıllık inanç takviminin ne şekilde sürdürüldüğünü özellikle Gağan, Hızır ve Hewtemali aylarıyla nitelendirdiğimiz ayların ritüellerinin pratikte ne şekilde sürdürüldüğünün göstermektedir.

Burada başlık olarak verdiğimiz her bir ritüelin daha detaylı anlatılması gerekiyor. Çünkü Dersim Bölgesinde sürdürülen Alevilikle ilgili kafalarda çok soru var. Aslında bu çalışmaya bir nevi özet bilgi de diyebiliriz. Bir kaç belselle anlatılması gereken bir çalışma. Biz bunu özet olarak anlatmış olduk. Bu nedenle başka belgesellerle devamını yaparak bu açığı kapatmayı düşünüyoruz.

Belgeseli izleyenler nasıl değerlendiriyor?

Kasım Ayında Berlin’de ilk promierini, daha sonra Dersim ve İstanbul’da gösterimini yaptık. Gösterimini yaptığımız yerlerde yoğun bir ilgiyle karşılandı. Yapıcı eleştirilerle birlikte çok beğenildi. Önemli bir açığın kapatıldığı dile getirildi.”