Diyarbakırlı çiftçiye verilen hibeye DEDAŞ icra koydu!

Diyarbakır’da, Bireysel Sulama Sistemleri Hibe Desteği Programı kapsamında 264 çiftçiye hak ettikleri hibe tutarları ödenmeye başlandı. Ancak 150 çiftçi DEDAŞ’ın icrası yüzünden parasını alamadı. Çiftçiler DEDAŞ’ın uygulamasına tepki gösteriyor. Diyarbakır Ziraat Odaları İl Koordinasyon Başkanı Mehmet Cevat Delil, Hibe Desteklerine icra konulmasının hukuksuzluk olduğunu belirterek, “Bu para çiftçiler malzeme alıp iş yapsın diye gönderildi. Ancak DEDAŞ daha fatura tarihi gelmeden icra işlemi başlatıyor. Bu hukuksuzluğun giderilmesi için Bakanlıkla görüştük” dedi.

Skandallara gündeme gelen DEDAŞ’dan çiftçileri kızdıracak bir uygulama. 2019 yılı 15. Etap Bireysel Sulama Sistemleri Hibe Desteği Programı kapsamında Diyarbakır’da hibe almaya hak kazanan çiftçilere hak ettikleri hibe tutarları 8 Kasım 2019 tarihinde ödenmeye başlandı. Bireysel Sulama Sistemleri Hibe Desteği Programı kapsamında 2019 yılında Diyarbakır’da 274 yatırımcının projesi onaylandı. Onaylanan bu projeler için Tarım ve Orman Bakanlığınca 10 milyon 400 bin lira ödenek tahsis edildi.

264 çiftçi hak kazanmıştı

Hibe sözleşmesi kapsamında satın alınan sulama sistemlerinin tarlada montajını gerçekleştiren 264 çiftçiye Diyarbakır Tarım ve Orman Müdürlüğü teknik personellerinin kontrollerinin ardından hak ettikleri 9 milyon 600 bin lira hibe desteği ödenmeye başlandı. Bu yıl çiftçilere verilecek olan 9 milyon 600 bin lira hibe desteği ile 44 bin 247 dekarlık alan daha modern basınçlı sulama sistemlerine kavuşturuldu.

150 çiftçi DEDAŞ’ın icrasına takıldı

Ancak Bireysel Sulama Sistemleri Hibe Desteği Programı kapsamında birçok çiftçinin hak ettiği parayı alamadığı ortaya çıktı. DEDAŞ elektrik borcunu ödemeyen 150 çiftçiyi icraya verince çiftçiler hibe destek programından yararlanamadı, alacaklarını alamadı. DEDAŞ icra uygulamasına tepki gösteren çiftçiler, “DEDAŞ daha fatura tarihi gelmeden icra koyuyor. Bu zulüm dünyanın hiçbir yerinde görülmemiş. Şuan Türkiye’nin en büyük sorunu DEDAŞ’tır. Diyarbakır ve bölgede çiftçinin iş yapamamasının nedeni DEDAŞ’tır. Biz çiftçilerin durumu ortadayken DEDAŞ’ın bu uygulaması kabul edilir değil” tepkisinde bulundular.

DEDAŞ’ın uygulaması çiftçiye darbedir

Çiftçilerin yaşamış olduğu sorunların giderilmesi için Ankara’da girişimlerde bulunan Diyarbakır Ziraat Odaları İl Koordinasyon Başkanı Mehmet Cevat Delil, Tigris Haber’e konuştu. DEDAŞ’ın bölge çiftçisine sorun yaratmak için her yolu denediğini belirten Delil, “Çiftçilerin desteklenmesi için Hibe gönderiliyor. Ancak DEDAŞ daha faturası gelmeyen çiftçinin hesabına icra koyuyor. Yani çiftçinin borcu olmadığı halde icra konuluyor. Avrupa Birliği ve Kırsal Kalkınma tarafından desteklenen bu hibe programa icra konulması zaten başlı başına bir skandaldır. Bildiğimi kadarıyla hibe programlarına el konulamaz. Ama bu DEDAŞ her şeyi kendisinde yapma hakkı görüyor. Bu haksız bir uygulamadır. Bu kararın geri çekilmesi lazım. Çünkü bu çiftçiye darbedir. Çiftçilerimizin yüzde 90’ı DEDAŞ’a zaten geri ödemesini yapıyor. Bazı çiftçilerimizin son ödeme tarihi Aralık ayı olmasına rağmen kalkıp çiftçilerimizin parasına icra konuluyor. Biz çiftçilerimizi zor durumda bırakan bu yasanın iptal edilmesini istiyoruz” şeklinde konuştu.

Tarım Bakanı Diyarbakır’a geliyor

Konuyla ilgili Ankara’da Ziraat Odası Genel Başkanı Şemsi Bayraktar ve Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli’den destek istediklerini belirten Delil, “Bakan bey sorunların yerinde çözümü için Aralık ayında Diyarbakır’a gelecek. Ayrıca Bölge Milletvekilleri ve DEDAŞ Genel Müdürüyle görüştük. DEDAŞ çiftçilerimize kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve sürdürülebilir bir hizmet verme vazifesini layıkıyla yerine getirmek zorundadır. Bu konunun çözümü için tüm hukuki yollara başvuracağız” şeklinde konuştu.

Proje şaibeli duruma düşüyor

Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu üyesi Erdal Avşar, DEDAŞ’ın çiftçilerin alacağı paraya bloke konulmasını eleştirerek, “Kırsal Kalkınma ve Avrupa Birliği tarafından desteklenen bir projede DEDAŞ’ın bloke koyma hakkı yoktur. DEDAŞ icraya vermeden paraya el koyuyor. Proje şaibeli duruma düşüyor. ‘Devlet bu hibe desteğinden yararlanan kişilerin başvurusun alırken, DEDAŞ borcun var mı yok mu diye bir şey sormuyorlar’. Bu para çifti gidip malzeme alsın diye veriliyor. Ama ortada icra olmamasına rağmen bloke konuluyor. Bu para devletin ürün desteği değil, bu hibe parasıdır. Çiftçinin parasına bloke koymak hukuki değildir. DEDAŞ bunu yapınca proje şaibeli duruma düşüyor. Birçok çiftçinin faturası kesilmeden bloke konulmuş. Bununla alakalı Oda olarak gerekli çalışmaları yapacağız” şeklinde konuştu.

Ciddi sorunlar yaşıyoruz

DEDAŞ yetkilileri ise şu açıklamayı yaptı, ”Her elektrik abonesi gibi tarımsal sulama abonelerinin de tükettikleri elektrik borcunu yasal süreleri içerisinde ödemeleri gerekmektedir. Ancak ülke genelinde elektriğe dayalı tarımsal sulamanın yaklaşık yarısının yapıldığı Dicle Elektrik bölgesinde bu konuda ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Bu sebeple Dicle Elektrik, zaman zaman tarımsal sulama abonelerinin sıkıntı yaşamamaları için birikmiş olan elektrik borçlarını ödemeleri konusunda çağrılar yapmakta, borçlu çiftçilere tebligat göndermektedir.

Resmi Gazetede yayınlandı

Buna rağmen borcunu ödemeyen çiftçiler için ise Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün resmi gazetede yayınlanan ‘Tarımsal Sulamaya İlişkin Vadesi Geldiği Halde Ödenmeyen İşletme Ve Bakım Ücreti Veya Su Kullanım Hizmet Bedeli İle Elektrik Enerjisi Borcu Bulunan Çiftçilerin Borçlarının Tarımsal Destekleme Ödemelerinden Mahsuben Alınmasına İlişkin Tebliği’ uygulanmaktadır.

150 borçlu çiftçi var

150 çiftçiye icra konulduğunu belirten yetkililer, “Dicle Elektrik, söz konusu bu tebliğ uyarınca sadece Diyarbakır’da borcunu ödemeyen tarımsal sulama abonelerinin listesini belli zamanlarda ilgili bankaya iletmektedir. Yapılan tarımsal desteklemelerden hangilerinden kesinti yapılıp yapılmayacağı konusunda enerji şirketinin herhangi bir tasarrufu bulunmamakta olup Diyarbakır’da borçlu tarımsal sulama abone sayısı yaklaşık 150’dir.”