Kadınlara yönelik esnek çalışma düzenlemesi

Betül Nergiz SUNAR

TİGRİS HABER - Kadınların iş ve aile dengesini sağlama iddiası

Göktaş, düzenlemenin kadınlara iş ve aile dengesini sağlama fırsatı yaratacağını iddia etti. Ancak uzmanlar, düzenlemenin tam tersi bir etki yaratabileceğini söylüyor.

Kadınların ücretsiz çalışma süresi artıyor

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emel Memiş, pandemi döneminde uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasıyla birlikte kadınların ücretsiz çalışma süresinin de arttığını söylüyor.

Memiş, “Türkiye’de yapılan araştırmalar, hem kadınlar hem de erkekler için uzaktan çalışma ile birlikte ücretsiz çalışma süresinin de arttığını gösterdi. Bu artışın kadınlar için daha yüksek olduğu da tespit edildi. Ücretsiz işlerdeki artışın büyük bir kısmı kadınlar tarafından üstlenildi, bu da kadınların toplam iş yükünde yoğunlaşmaya yol açtı” diyor.

Eşit iş bölümü bozuluyor

Memiş, esnek çalışma modellerinin eşit iş bölümünü bozduğunu da belirtiyor. Evden çalışma veya hibrit çalışma erkekler için teşvik edilmediği sürece, bu tür modeller hane içindeki eşit iş bölümü üzerinde olumsuz sonuçlara sebep oluyor.

Memiş, “İşyerinde ilerleme, işte yükselme açısından, bu çalışma biçimlerinde daha fazla kadının yer alması, eşitsizlikleri derinleştiren ve eşit değerde iş için eşit ücret hakkını ihlal eden etkiler oluşturur” diyor.

Kadınların kamusal alandan çekilmesi

Memiş, iktidarın kadınlar için esnek ve uzaktan çalışmayı teşvik etmesinin politik gerekçelerine de değiniyor. Memiş, iktidarın “kutsal aile” başlığı altında kadınların bakım yükünü üstlenmesini beklediğini söylüyor.

Memiş, “Evden çalışma, kamusal alana çıkıp çalışmanın size verdiği güçlenme olanaklarını sağlamıyor ne yazık ki” diyor.

Sermayenin ihtiyaçları öne çıkıyor

Kadın emeği ve ekonomi politikaları üzerine çalışan Doç. Dr. Melda Yaman, kadınlara yönelik esnek çalışma modelinin sermaye ihtiyaçlarını karşılamak üzerine kurgulandığını belirtiyor.

Yaman, “Türkiye’de 2000’li yılların başından bu yana AKP’nin gündeminde olan bir konu esnek çalışma. Bu, sadece Türkiye’ye özgü değil. AB raporlarında da esnek çalışma konusunda bir vizyon olduğunu görüyoruz” diyor.

Yaman, Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranının düşük olduğunu ve esnek çalışma modellerinin bu oranın artırılması için bir araç olarak görüldüğünü söylüyor.

Bakım yükü kadınlara yükleniyor

Yaman, Türkiye’nin yaşlanan bir nüfusa sahip olduğunu ve bu nedenle bakım yükünün kadınlara yüklendiğini belirtiyor.

Yaman, “Türkiye’de kreş sayısı çok az ve özel kreş fiyatları oldukça yüksek. Bu nedenle kadınlar kreşi tercih edemiyor. Kısacası bu ‘bakım’ mevzusu, neoliberal politikalarla, AKP’nin aile politikalarıyla kadınlara yüklenmiş durumda” diyor.

Sonuç

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın açıkladığı kadınlara yönelik esnek çalışma düzenlemesi, eşitsizliği daha da derinleştireceği yönünde uyarılar geliyor. Uzmanlar, düzenlemenin kadınların ücretsiz çalışma süresini artıracağını, eşit iş bölümünü bozacağını ve kadınların kamusal alandan çekilmesine yol açacağını söylüyor