VİDEO - 7 yıllık özlem bitti: Surp Giragos’ta ilk ayin yapıldı

Gönül Morkoç

TİGRİS HABER - Diyarbakır’daki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, 2015-2016 yılında meydana gelen hendek olaylarında büyük zarar gördü ve kullanılamaz hale geldi. Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın desteğiyle kilise onarıldı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile İl Valisi Münir Karaloğlu’nun katıldığı törenle kilisenin açılışı yapıldı. Kilise ilk pazar ayini de yapıldı. Ayine, yurt içinden ve yurt dışından Ermeniler katıldı. Yıllardır birbirini görmeyen akrabalar özlem giderdi, kucaklaştı. Ermeniler, cemaatlerinin en kadim kilisesinde kendi dillerinde ilahi dinleyip, dua ettiler.

‘Mutluyuz’

Tigris Haber’e konuşan Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Ohannes Gafur Ohanyan, 2015’ten beri kapalı olan kilisenin açılmasından mutlu olduklarını söyledi. Restorasyon desteği için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na teşekkür eden Ohanyan “Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın bütçesi ile yapıldı. Mutluyuz. Tekrar aktivitelerimize katılıyor olmaktan mutluluk duyuyoruz” dedi. Ohanyan, patrikhaneden Surp Giragos Kilisesi için din görevlisi talep edeceklerini söyledi.

‘Çok duygulandım’

 Gayana Gebortiyan da Surp Giragos Kilisesi’ndeki ayine katılmak için Van’dan Diyarbakır’a gelmiş. Ermenistan vatandaşı olan Gebortiyan 2015 yılından beri Van’da yaşadığını belirterek şunları söyledi: “1915’ten sonra Van’a yerleşip yaşayan ilk Ermeniyim. Orada bir evim var. Diyarbakır’a ilk defa geliyorum. Ben böyle bir yer görmedim. Kilise çok güzel. İyi ki Diyarbakır var. Çok duygulandım. Cennet bu kilisededir. İlk defa bu kadar güzel bir kilise gördüm.”

‘Acı-tatlı hatıralar var’

Diyarbakırlı Bülent Mumcu da, 1963’te Diyarbakır’dan ayrılarak İstanbul’a göç etmiş. Ayine katılmak üzere İstanbul’dan Diyarbakır’a gelen Mumcu, yıllardır görmediği tanıdık ve akrabaları ile kucaklaşacaklarını söyledi. Mumcu, “Çocukluğum buralarda geçti. Evlerimiz kilisenin yakınındaydı. Acı izler, güzel izler var. Ama yine de burası çok güzel, Diyarbakır’a dönmek için artık bir nedenimiz kalmadı. Dönmeyi düşünmüyoruz.”

Surp Giragos Kilisesi:

Kilise, 2015’teki çatışmalardan zarar gördü. 2016 yılında hükümet tarafından kamulaştırıldı ve restore edildi. Ermeni cemaatinin Ortadoğu'daki en büyük kilisesi konumunda kabul edilen, Surp Giragos Ermeni Kilisesi, bazı kaynaklara göre, 16. yüzyılda inşa edildi. Surp Giragos Kilisesi, 1881 yılında meydana gelen bir yangında harap oldu. 1883 yılında yeniden inşa edilerek ibadete açıldı.. Kilise, Birinci Dünya Savaşı’nda Alman subaylarının karargâhı olarak kullanıldı. Kilisenin eski çan kulesi 1913 yılında yıldırım düşmesi sonucu yıkıldı. 1914 yılında 2 bin altın harcanarak yaptırılan oldukça yüksek ve görkemli çan kulesi, kilisenin yakınındaki dört ayaklı minareden yüksek olduğu gerekçesiyle 1916 yılında devlet tarafından yıktırıldı. 1960 yılına kadar, askeri depo, Sümerbank bez deposu vb. değişik amaçlarla kullanılan kilise, bu tarihten sonra Diyarbakır Ermeni cemaatine devredildi. Kilise en son HDP’li Belediye Başkanı Osman Baydemir döneminde, 22 Ekim 2011 tarihinde ibadete açıldı.