VİDEO- Vali 'ithalat' politikasını eleştiren Borsa Başkanını eleştirdi

Gönül Morkoç

TİGRİS HABER - Diyarbakır Fuar ve Kongre Merkezi’nde 13’üncü Tarım ve Hayvancılık Fuarı açıldı. Açılışa Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu, oda ve borsa başkanları ile iş insanları katıldı. Müzik dinletisi ile başlayan fuarda, konuşmalar sırasında “ithalat-ihracat” polemiği yaşandı. Kürsüye çıkan Diyarbakır Borsası Başkanı Engin Yeşil, Türkiye’nin tarımda yaşadığı sıkıntılar ile ilgili bilgi verdi. Türkiye’nin 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 11 büyüdüğüne dikkat çeken Yeşil, tarımda ise yüzde 2,2 oranında küçüldüğünü söyledi. Yeşil, 2011 yılında bin 122 bin olan çiftçi sayısının 10 yılda 530 bine düştüğünü söyledi.

‘Ekilen arazinin yüzde 8.2’si kaybedildi’

Son 10 yılda ekilen ve dikilen arazilerin yüzde 8,2’sinin, toplam tarım alanlarının ise yüzde 5.22’sinin kaybedildiğine dikkat çeken Yeşil, “Üretim planlamasının yapılmaması. Girdi fiyatlarının yüksek, ürün fiyatlarının üreticide çok düşük kalması, İthalata verilen kaynağın çiftçiye verilmemesi. Enerji,  gübre, mazot başta olmak üzere temel girdilerdeki dışa bağımlılık. Dış ticarette yasaklı ürün listeleri, iklim değişikliği aşırı sıcaklık, kuraklık ve beklenmeyen hava olayları nedeniyle oluşan afetlerle verimli alanların ve ürünlerin kaybı, tarımda küçülmenin başlıca nedenleri arasında yer alıyor” dedi.

‘Tarım ürünü aldığımız ülke savaşta’

Yeşil, bu sorunların hem üretim maliyetlerini, hem de ithal edilen ürün çeşidini arttırdığını söyledi.  Engin Yeşil, Türkiye’nin tarım ithalatında Rusya’nın ilk sırada, Ukrayna’nın ise ikinci sırada yer aldığına dikkat çekerek şöyle devam etti: “Yani Türkiye’nin en fazla tarım ürünü ithal ettiği iki ülke şu anda savaşıyor. Bizim resme büyük pencereden bakıp, tarımdaki zenginliğimizi görüp, elimizdeki potansiyeli kullanmamız,  krizi fırsata çevirmemiz gerekmektedir. İthalat politikasından vazgeçerek üretim odaklı politika uygulamamız gerekmektedir.”

‘Moral bozmak ile suçladı’

Yeşil’den sonra kürsüye çıkan Diyarbakır Valisi ve Kayyumu Münir Karaloğlu, Borsa Başkanı Engin Yeşil’i hedef aldı. Karaloğlu, konuşmasında çizdiği tablodan dolayı, Yeşil’i “moral bozmak” ile suçladı.  Türkiye’nin ithalatçı bir ülke olmadığını ileri süren Karaloğlu,  “Ben size rakamlar vereceğim. Türkiye Tarımsal Gayri Safi Milli Hâsıla’da Avrupa’da bir numara. Dünyada 10’uncu ülkeyiz. Biz dünyada toprağı en büyük 10’uncu ülke değiliz, ama dünyada tarımsal gayri safi milli hâsılada, onuncuyuz. Bu kimin başarısı? Bu sizin başarınız. Türk çiftçisinin başarısı, tarım sektörünün başarısı, gıda sektörünün başarısı” dedi.

‘Efsaneye borsa başkanı da inanmış’

“Türkiye’nin ithalatçı ülke” olduğu söylemini “efsane” olarak nitelendiren Vali Karaloğlu, “Buna borsa başkanımız bile inanmış” dedi. 2021 ihracat ve ithalat rakamlarını açıklayan Karaloğlu, “Bunu herkes ezberlesin lütfen!” dedikten sonra şöyle devam etti: “2021 yılında Türkiye’nin tarımsal ihracatı 25 milyar dolar. Bunu not alın! İthalatımız ne kadar? O da 17.8 milyar dolar. Türkiye’de cari fazla veren ender sektörlerden bir tanesi tarım sektörüdür. Sizsiniz. Bunu bayraklaştırmak varken, her toplantıda, her fuarda ‘Biz ithalatçı ülke olduk’ demenin manası var mı? Elbette ithalat yapıyoruz. Ama dünyada artık öyle bir ülke yok, sadece ihraç edeceksiniz, hiçbir şeyi ihraç etmeyeceksiniz. Dünyanın en fazla tarımsal ihracatını yapan Hollanda, en fazla ithalatını yapan ülkedir de aynı zamanda. Alırsınız, satarsınız, hammaddeyi alırsınız, ürüne çevirirsiniz satarsınız. Biz dünyada şuan da un ihracatında bir numarayız. Buğday ihracatında değiliz. Niye? Hammaddeyi alıyoruz, kapasitemiz var, una çevirip ihraç ediyoruz. Türkiye makarna ihracatında iki numara, İtalya’dan sonra. Biz makarnalık buğdayda dünyada bir numara değiliz ki, alıyoruz, üretiyoruz, paketliyoruz ve satıyoruz. Bundan daha güzel bir şey var mı? “

‘Bardağın boş tarafını görmeyin’

“Arkadaşlar ne olur ülkenizin de, kendinizin de (çiftçi olarak, sektör olarak) değerini düşürmeyin” diyen Karaloğlu, “Kürsüye çıkar, eksik tarafı, bardağın boş tarafını konuşursak kendimize yazık ederiz, arkadaşlar. Bunu yapmayalım! Dünyayı iyi okuyun, son bir haftadır ülkede olan şeyleri iyi okuyun. Ülkemizin her geçen gün değeri, kıymeti artıyor. Bundan gurur duyalım. Bu ülkenin şerefli vatandaşı olarak, her birimiz bundan gurur duyalım.”