Patronsuz gazetecilik

Son süreçte işsizler ordusuna çok sayıda gazetecinin katıldığını belirten bölgenin deneyimli gazetecilerinden ve Haberciler.com sitesinin Genel Yayın Yönetmeni Faruk Balıkçı, “Biz gazetecilikten başka bir meslek bilmeyiz, gözümüzü gazetecilikte açmışız. Dolayısıyla bizim gazetecilik yapmaktan başka bir alternatifimiz de yok. Ben bugün gidip bir esnaflık yapamam, yani gazetecilik dışında hiçbir iş yapamam. Bizim için gazetecilik aynı zamanda mesleki bir hastalıktır da. Biz kapıdan kovulursak bacadan gireriz ama yine gazetecilik yaparız. Aslında bir açıdan baktığımızda bu gazeteciler açısından daha iyi oldu. Hiç olmazsa kendimize ait bir internet haber sitemizi kurmuş olduk. Artık kendi sitemizde özgürce, tarafsız ve objektif bir şekilde haberlerimizi yapmaya devam edeceğiz. Yani, bir nevi kendi işimiz olacak ve bir patrona bağlı olmadan özgürce haber yapabileceğiz” diye konuştu.

Aktif olarak bölgede hizmet veren en eski gazetecilerden Faruk Balıkçı; 1980’lerden bu yana başladığı gazetecilik hayatına devam ediyor. Emekli olduktan sonra Hürriyet gazetesinde özel bir statü ile  “Uzman muhabirlik” kadrosu ile çalışan Balıkçı, buradaki görevinden sonra ise İMC televizyonunda çalıştı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin bölge temsilcisi de olan Balıkçı, İMC TV’nin KHK ile kapatılmasından sonra ise Habercilerden.com sitesi ile gazetecilik faaliyetini patronsuz olarak sürdürüyor.

Gazeteciliğe 1980 yıllarında çocuk yaşta iken başlayan Ramazan Yavuz, Habercilerden.com sitesinin okur temsilciliği ve Şef editörlüğünü yapıyor. Uzun yıllar Irak sınır hattında ve Cizre’deki çalışmalarıyla tanınan ve gazetecilik mesleğinde çok değerli bir yere sahip olan Yavuz, Hürriyet gazetesinde devam ettirdiği mesleğini daha sonra DHA’da sürdürerek emekli oldu.

1990’lardan bu yana gazetecilik yapan Ahmet Sümbül, şimdi ise Habercilerden.com sitesinde haber müdürlüğü görevini sürdürüyor.

Habercilerden.com sitesi Genel Yayın Yönetmeni Faruk Balıkçı ile patronsuz medya haberciliğini konuştuk.

Öncelikle böyle bir siteye neden ihtiyaç duyduğunuzla başlayalım?

‘Gazetecilik sonu gelmeyen ve bitmeyen bir maceradır’

“ Özellikle son KHK’lerden sonra birçok genç arkadaşın yanı sıra bizim gibi deneyimli arkadaşlarımız da işsiz kaldılar. Haliyle kapanan mecraların yerine yenileri açılamayınca özellikle de bölgede gazetecilik alanında istihdam oldukça daraldı. Yani, istihdam meselesi ilk konu. Hepimiz de emeklilik yaşına gelmiş ve yaklaşık 35 yıldır bölgede görev yapan gazetecileriz. Hepimizin de belli bir tecrübe ve deneyimi olmasına rağmen yıllardır çalıştığımız kurumların ücret politikasındaki adaletsizlik nedeniyle emeklilikte zor günler yaşıyoruz. Yani, hem kendimize bir refah düzeyi yaratmak hem de bunca yıllık tecrübenin heba olmaması için böyle bir site kurmaya karar verdik. Belki genç arkadaşlarımız bunu söylediğimiz zaman gazeteciliği sahada olmakla eşdeğer görebilirler ama – evet sahada olmak çok değerli- deneyim de çok önemli. Özellikle belli bir bilgi birikiminiz varsa, geçmişe dair pek çok deneyiminiz, görgünüz, olaylara hâkimiyetiniz varsa yaptığınız değerlendirmeler daha isabetli ve değerli olabilir. Bu nedenle kendi ismimizi de korumak için bir anlamda bu siteyi kurmuş olduk. Çünkü gazetecilik sonu gelmeyen ve bitmeyen bir maceradır. Bu macerayı ömrümüzün sonuna kadar sürdürmek için bir kanal açtık.

‘Kapıdan kovulursak bacadan gireriz ama yine gazetecilik yaparız’

Uzun yıllardan bu yana bölgede gazetecilik yapan insanlarız. Bu son bir yıl içerisinde birçok gazetenin, televizyonların kapatıldığına ve birçok gazeteci arkadaşımızın işsiz kaldığına tanık olduk. Biz gazetecilikten başka bir meslek bilmeyiz, gözümüzü gazetecilikte açmışız. Dolayısıyla bizim gazetecilik yapmaktan başka bir alternatifimiz de yok. Ben bugün gidip bir esnaflık yapamam, yani gazetecilik dışında hiçbir iş yapamam. Bizim için gazetecilik aynı zamanda mesleki bir hastalıktır da. Biz kapıdan kovulursak bacadan gireriz ama yine gazetecilik yaparız. Aslında bir açıdan baktığımızda bu gazeteciler açısından daha iyi oldu. Hiç olmazsa kendimize ait bir internet haber sitemizi kurmuş olduk. Artık kendi sitemizde özgürce, tarafsız ve objektif bir şekilde haberlerimizi yapmaya devam edeceğiz. Yani, bir nevi kendi işimiz olacak ve bir patrona bağlı olmadan özgürce haber yapabileceğiz.

‘Sermayesiz ve patronsuz gazetecilik!’

Bir başka nedeni de gazetecilikte neredeyse haberin hazırlanışı, mutfağı vs. teknolojik gelişmeler dışında yöntem olarak neredeyse gazetelerin ilk basıldığı tarihten bu yana aynı. Yani, 19’uncu yüzyıldan bu yana gazetecilikte bir format değişikliği yok. Fakat geldiğimiz çağdaki iletişim teknolojileri sizi yeni bir formata gitmeye ve kendinizi o formata intibak etmeye zorluyor. Bu nedenle de yeni bir medya veya mecra oluşturma fikri ortaya çıkıyor. Bunu geçenlerde bir yazıda okuduk ve o yazının gazetecilik açısından ana fikri şuydu: Artık patrona dayalı gazetecilik değil de ürünün kendisi gazeteci ise patronu aradan çıkarıp doğrudan gazeteciliğe dayalı bir gazetecilik yapmak. Yani, yeni bir sermaye anlayışı veya sermayesiz ve patronsuz gazetecilik! Bu pekâlâ olabilir diye düşündük. Bunun örnekleri Türkiye’de ve dünyada belki vardır ama bölgede ilk olduğuna inanıyoruz. Sadece gazetecilere dayanan ve gazetecilikle yürüyen ve iddiası olan bir mecrayız. Derdimiz sadece kendimizi istihdam etmek değil. Sitemizin olgunlaşması, duyulması ve sitemize belli bir girdinin sağlanmasıyla birlikte başta Diyarbakır ve bölge kentleri olmak üzere İstanbul, Ankara, Adana, Mersin, İzmir, Bursa, Aydın, Manisa gibi bölgeden göç alan insanların yaşadığı kentlerden arkadaşları istihdam etmek.  Tabii bunlar siyasal anlamda da çok etkili olan kentlerdir ve bu kentlerde muhabirlerimizin olması bizim için elzem ve önemlidir. Birincil hedefimiz olarak biraz gelir elde ettikten sonra genç arkadaşları istihdam etmek ve onları da yeni gazetecilik ve sermaye ilişkisi modeline intibak ettirmektir.

Sitenizin yayın çizgisi nedir?

‘Herkese aynı düzeyde uzağız, yakın değiliz’

Evrensel gazetecilik ilklerine dayalı bir yayın çizgimiz olacak. Hiçbir siyasi angajman kabul etmiyoruz! Herkesle aynı derecede mesafeliyiz. Bu bizim yapacağımız haberlerde objektif olmamızı da sağlayacak. Daha nesnel bakmamızı sağlayacak. Sitemizin şiarı da zaten şu; gerçek, tarafsız ve objektif haber. Bu çok değerli bir şiardır ve buna riayet edeceğimizi umut ediyoruz. Gazeteciliğin evrensel ilkleri ve Türkiye’de geçerli olan basın meslek ilkeleri bizim şiarımızdır. Bizim için temel olan şey haberin objektifliği, tarafsızlığıdır. Haberi nerede olursa olsun bulup çıkarmak ve tüm gerçekliğiyle topluma sunabilmektir. Biz haberi yaparken kendi siyasal düşüncemizi bir köşeye asıp haberi öyle yaparız. Bir köşe yazarı kendi siyasal düşüncesini köşesine taşıyabilir, kendi öznel yaklaşımlarına göre yazabilir ama habercilikte böyle bir lüks olmaz. Biz habercilerden. Com sitesi ile gerçeğin sesi olacağız.

‘Hem yerele nüfuz eden hem de yerelle sınırlı kalmayan sınırları aşan gazetecileriz’

Bu siteyi kuran ve burada çalışan arkadaşlar olarak hepimiz bu coğrafyanın sınırlarının içinde ya da dışında her yerde her siyasal gündemde ya da toplumsal olayda haber yaptık. Yani, hem bu bölgeyi hem de bu bölge dışındaki coğrafyayı çok iyi bilen gazetecileriz. Bu siteyi kuran ekipten tüm arkadaşlar da Irak’tan, İran’dan, Suriye’den deneyimleri olan habercileriz. Yani, hem yerele nüfuz eden hem de yerelle sınırlı kalmayan sınırları aşan gazetecileriz. Irak’ta, Suriye’de hep savaşın içinde en önde gazetecilik yaparak bugüne geldik. Dolayısıyla bütün bu birikimlerimizi, yeteneklerimizi şimdi Haberciler.com sitesine taşıyacağız.

Haber önceliğiniz olacak mı?

‘Bizim için her haber ayrımsız olarak birbiri kadar önemlidir’

Her türlü haber bizim önceliğimizdir. Sitemiz bir gazeteye benziyor. Evet, sitenin bir manşeti olabilir ama üçüncü sayfanın en altında gazetenin eteğinde yer alan bir sütunluk basit bir trafik kazası haberi de olmazsa olmazdır. Bizim için her haber ayrımsız olarak birbiri kadar önemlidir. O gün yaptığımız özel bir haber de Türkiye’de gündem yaratacak bir haber de ya da Diyarbakır adliyesinde görülen sıradan bir dava haberi de bizim için çok değerlidir. Dolayısıyla hiçbir haberi elimizin tersiyle itmiyoruz ve her haber sitemizde yer bulacaktır.

‘Sitemiz, sermayesi olmayan ve sadece emekle yürüyen bir mecradır’

Elbette bizim meslektaşlarımızdan beklentilerimiz de var. Çıktığımız bu yolda gazetecinin kendi emeğine dayanan bu yolda bize destek vermelerini umut ediyoruz. Pek çok arkadaşımızın yazamadığı haberler olduğunu biliyoruz. Bununla ilgili bizi uyarırlarsa ve bize desteklerini sunarlarsa sitemizdeki haberlerimizi daha çeşitlendirebiliriz. Dolayısıyla da sitemiz daha zenginleşir, daha dikkat çekici hale gelebilir ve hedefimize daha hızlı, emin adımlarla ilerlememize katkı sunabilir. Bu nedenle de arkadaşlarımızın yardımlarına şiddetle ihtiyaç duyuyoruz. Hiçbir arkadaşımız kendini bunun dışında hissetmesin. Sitemiz, sermayesi olmayan ve sadece emekle yürüyen bir mecradır. Dolayısıyla her emek bize biraz daha ivme kazandırır ve güç katar. Haliyle de meslektaşlarımızın tüm tekliflerine açığız; haber yollasınlar yayınlayalım. Meslektaşlarımızın katkılarını kendi tasarruflarına göre imzalı, imzasız ya da rezerv koyarak yayınlayabiliriz.

Bölgesel bir yayın olarak başladınız değil mi?

‘Kimse bizi yerel bir site olarak görmesin’

Hepimizin ikamet adresi ve çalışma alanı burası olduğu için haliyle ilk çıkışımız bölgesel düzeyde oldu. Şuan Türkiye Gazeteciler Sendikasının Diyarbakır Temsilciliğinde kendimize çalışma olanağı bulmuşuz. Dolayısıyla da bütün duyarlılığımız Diyarbakır merkezli olmakla beraber bölge ile ilgilidir. Ama tabii bu demek değil ki, İstanbul, Ankara ya da bir başka kentten haber yapmıyoruz, buralardan da haber yapıyoruz. İletişim teknolojilerinin çok gelişkin olduğu bir çağda pek çok kişi ile çok rahat iletişim kurabiliyor ve dilediğimiz kişi ile haber yapabiliyoruz. Yani, sitemiz bir alan ya da bir bölge ile sınırlı değildir. Biz yerel bir internet sitesi değiliz ve kimse bizi yerel bir site olarak görmesin. Evet, hepimiz burada ikamet ettiğimiz için haber yoğunluğu Diyarbakır’dan olabilir ama bu ileride bizim merkezimizin başka bir yer veya birkaç siklet merkezimizin olmayacağı anlamına gelmiyor. Yarın öbür gün Ankara’dan bir meslektaşımız Türkiye siyasetini izlemek için bize desteğini sunabilir ve oradan haberler yayınlayabiliriz. Veya İstanbul Beyoğlu’nda yapılan eylem haberleri bize meslektaşlarımız tarafından ulaştırıldığında pekala bunları sitemizde yayınlayabiliriz.

Bir buçuk aydır varsınız ve son bir haftadır yoğunlaşmış bir haber akışınız var. Sitenize ilgi nasıl?

‘Bir haftadır sitemize bir ivme kattık’

Elimizde bir tellal yok ki insanlara duyuralım. Biz şuan sadece dar bir çevrede gazeteci arkadaşlarımız arasında bilinen bir siteyiz. İlk olarak Diyarbakır insanına ve Diyarbakırlı olup da başka kentlerde yaşayan insanlara ulaşmak istiyoruz. Bununla birlikte her geçen gün sitemizin görünürlüğünü tüm Türkiye geneline yaymak istiyoruz. Halihazırda takipçi sayımız tedrici olsa da gün gün artıyor. Çok yeni bir siteyiz ve bir buçuk aylık sürenin neredeyse 40 gününü çok dar kapsamlı haberlerle geçirdik. Şimdiden sonra biraz sitemize bir ivme kattık. Bu ivme ile beraber de daha hızlı bir şekilde büyüyeceğimize ve daha görünür olabileceğimize inanıyoruz.

Bölgenin deneyimli gazetecileri olarak dar bir kadro ile bir site kurdunuz. Kadronuzu nasıl genişletmeyi düşünüyorsunuz?

‘Yalnız değiliz’

Tabii ki, her iş gibi bu iş de biraz maddiyata dayanıyor. Sitemize ilan reklam alabilir ve maddi olarak sitemize bir katkı sağlayabilirsek bu ölçüde kadromuzu da genişletmek istiyoruz. Ama her şeye rağmen şuanda bile bize gönüllü olarak her yerden haber akışı sağlayabilecek arkadaşlarımız var ve desteklerini sunan meslektaşlarımız da mevcut. Yani, yalnız değiliz bunu da ifade etmek isterim.

Habercilerden.com sitesini daha etkin kılmak için meslektaşlarınıza bir çağrınız var mı?

‘Bu kentin sitesidir, bölgenin sitesidir’

Bu siteyi her ne kadar dar bir ekip ile kurmuş olsak da bu site sadece bizim sitemiz değildir. Bu kentin sitesidir, bölgenin sitesidir. Dolayısıyla bu siteyi kendi sitesi olarak gören, hisseden tüm meslektaşlarımızın katkılarına da açıktır. Bu anlamda tüm meslektaşlarımızı Habercilerden.com sitesine destek vermeye davet ediyoruz.”