VİDEO - Diyarbakır'da Mermer ve Maden Sektörü Çalıştayı: Yeni pazarlar bulunmalı

Mahsum Kara

TİGRİS HABER - Diyarbakır'da "Diyarbakır Doğal Taş Sektörünün Mevcut Durum ve Geleceği" başlıklı çalıştay düzenlendi. Doğal taş sektörünün mevcut durumuna yönelik yapılan saha çalışması ve çalıştay programı, bir süre önce yaşamını yitiren mermer sektörünün bilinen ismi Raif Türk’e adandı.

Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO), Diyarbakır Madenciler ve Mermerciler Derneği (DİMDA) ve Dicle Üniversitesi işbirliğiyle “Diyarbakır Doğal Taş Sektörünün Mevcut Durumu ve Geleceği Çalıştayı” düzenlendi. Hizmet binasında gerçekleşecek çalıştaya; Diyarbakır Mermerciler ve Madenciler Derneği (DİMAD) Yönetim Kurulu Başkanı Fahrettin Çağdaş, DTSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Bölümünden Prof. Dr. Mustafa Ayahan, MTA Güneydoğu Bölge Müdür Yardımcısı Mehmet Fatih Bakır'ın yansıra bazı sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve iş çevreleri katıldı.

Doğal taş sektörünün mevcut durumuna yönelik yapılan saha çalışması ve çalıştay programı Raif Türk’e adandı.

Madencilik kadim bir meslektir

Açılış konuşması yapan Diyarbakır Mermerciler ve Madenciler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Fahrettin Çağdaş, " Diyarbakır’da madenciliğin tarihi, Çayönü, Bırkleyn Mağaraları ile başlayan madenciliğin camiler, kiliseler, hanlar, hamamlar ile günümüze kadar ulaşmıştır. Kentte doğal taş ve madenciliğin kadim bir meslektir" dedi.

Yeni doğal taş havzaları bulmamız gerekiyor

Geçmişten bugüne kentte 50’ye yakın renk ve desende doğal taş işlediklerini, Çüngüş siyah inci taşının dünyada ilk 10 arasında yer aldığını ifade eden Çağdaş sözlerine şöyle devem etti, “ Doğaltaş ve madencilik sektörü olarak 2010 yılında kent ihracatının %50 sini yapıyorduk. Ancak son yıllarda blok ve ebatlı doğal taş ihracatımızda düşüş var. Bunun başlıca nedenleri; sektördeki Pazar kaybı, yeni ocak ve işletme ruhsatlarında bölgedeki işletmeler olarak karşılaştığımız güvenlik duvarları, orman ve mera mülkiyet hukukunu çözmek için karşılaştığımız bürokratik işlemler ve ruhsat harçlarının sürekli enflasyonu aşan bir düzeyde artırılması ifade edilebilir. Sektördeki sorunları çözmek için yeni pazarlar için çalışma yapmamız, ocak ve işletmelerdeki uygulama hatalarını önlemek için teknik müdahaleler geliştirmemiz, yeni doğal taş havzaları bulmamız gerekiyor. Bunun için DTSO işbirliğinde derneğimiz, üniversitemiz, MTA Bölge Müdürlüğü ve işletmelerimiz ortaklığında raporlar hazırlamamız, lobi faaliyetlerimizi geliştirmemiz gerekiyor."

İstihdam yaratan sektör konumundayız

DTSO Başkanı Mehmet Kaya, sözlerine Raif Türk ile 205 – 2008 yıllarında yaptıkları çalışmalara değinerek başladı. Doğal taş sektörünün şu an yaşadığı sorunlara rağmen kentin sanayisinin gelişmesine oldukça önemli katkılar sunduğuna dikkatçeken Kaya, "2007 yılında Raif Türk ile birlikte DTSO bünyesinde sektördeki işletmeleri madencilik meslek grubunda toplayarak ayrı bir meslek grubu kurduk. Madencilik sektörü kentte organize sanayi bölgesinde ilk yatırımların geliştiği sektör. 2005 yıllarında kentin sanayisini temsil eden, en fazla istihdam yaratan sektör konumundaydı. Bugün Diyarbakır, Silvan OSB’nin kuruluşu ile birlikte 5 organize sanayi bölgesine sahip. Artık yeni yatırımlar için uygun yatırım alanları sunuyor ve farklı sektörlerde yatırım alıyor. Kentte sanayinin bugün geldiği noktada madencilik sektörünün yarattığı ivmenin katkısı büyük. Sektördeki girişimciler kentte farklı sektörlerde de yatırımlara yöneldiler ve kent ekonomisine katkı sundular” ifadelerine yer verdi.

Özel güvenlik politikaları kent ekonomini etkiliyor

Kaya, sektörde yaşanan sorunlara da değinerek, “ İş insanlarımızın karşılaştığı ruhsat sorunlarının çözümü için son 4 yıldır pek çok girişimde bulunduk. Ama maalesef bölgedeki arama ve işletme ruhsatlarındaki güvenlik duvarını aşamadık. Bu özel politikanın aşılamaması kent ekonomisini de etkiliyor. Finansa erişim sorunu yaşayan işletmelerimizin merkezlerini batı illerine taşıdıklarını ve bu şekilde finansa erişim sağladıklarını daha önce defalarca dile getirmişti. Bugün aynı durum madencilik sektörü içinde geçerli. İş insanlarımız batı illerine taşınarak yaptıkları ruhsat başvurularından olumlu yanıt alabiliyorlar. Bu durum nedeni ile batı illerine taşınmaların yaşanabileceğini görüyoruz” dedi.

Çalıştay, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Bölümünden Prof. Dr. Mustafa Ayhan, MTA Güneydoğu Anadolu Bölge Müdürü Mehmet Fatih Bakır ve Jeoloji Mühendisi Tuna Öner’in sunumları ile devam etti.