VİDEO - Keldani kilisesinde 7 yıldan sonra ilk ayin

Ramazan YAVUZ-ÖZEL HABER

TİGRİS HABER - Sur ilçesinin Fatih paşa mahallesinde kentin adeta simgesi durumunda bulunan dört ayaklı minaresiyle tanınan Şeyh Matar camiinin hemen karşısında bulunan Mar Petyun Keldani Katolik Kilisesi, hemen bitişiğindeki Surp Giragos Ermeni kilisesiyle kadim komşuluğunu sürdürüyor. Mar Petyun Keldani Katolik Kilisesi, Surp Giragos Ermeni ve Meryem Ana Süryani Kilisesi gibi yerli ve yabancı turistlerin ilgi gösterdiği kentteki tarihi mekânlardan da biri. Kilisenin tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmemekle birlikte tarihi kayıtlardan 1600 yıl geriye kadar gidilmiş. Yani, bazen yıkılmış tekrardan yapılmış veya onarılmış. Ama tarihi geçmişinin çok eski olduğu aşikâr. Zaten kilisedeki tabelada da yapılış tarihi M.S dördüncü yüzyıl olarak yazılmış. Tabii kilisenin geçmişini en iyi yine Keldani tarihçiler bilir.

25-30 kişi kaldılar

Bir zamanlar Keldani nüfusu kentte hayli fazlaymış. Tıpkı SurpGiragos Ermeni Kilisesi ve Ali paşa semtinde bulunan Meryemana Süryani kilisesinde olduğu gibi her ayinde kilise dolarmış. Ama zamanla Türkiye’nin büyük kentlerinin yanı sıra, Avrupa ülkelerine çeşitli sebeplerden dolayı Keldani aileler göç ettiklerinden dolayı nüfusları kentte giderek düşmüş ve bu nedenle kilisede uzun yıllar atıl durumda kalmış.

Keldani kilisesi denilince ilk akla gelen isim

Günümüzde Diyarbakır’da 25-30 kişilik Keldani nüfusu bulunuyor. Bunun büyük bölümü ise 1962 yılında kilisede doğan Yusuf Karadayı’nın aile fertlerinden oluşuyor. Yusuf Karadayı’nın babası olan ve zamanında kentte hayli tanınan Anto Karadayı da çok uzun yıllar kilisede zangoçluk yapmış. Yusuf Karadayı, babası öldükten sonra da kentten ayrılmamış, kilise ile bağını hiç koparmamış, günümüze kadar kiliseye hizmet etmiş biri. Zaten kentte eskiden beri Keldani kilisesi denilince ilk akla gelen isimdir Yusuf Karadayı. 1988 yılında Diyarbakır Keldani Katolik Kilisesi Vakıf Başkanlığına seçilen Yusuf Karadayı, halen bu görevini büyük bir özveri ile sürdürüyor.

Geçen ay papaz atandı

2011 yılında Vakıf başkanı Yusuf Karadayı’nın girişimiyle Mar PetyunKeldani Katolik Kilisesi Vakıf tarafından restore edilerek ziyarete açıldı. Ancak, 2015-2016 yıllarındaki hendek ve barikat olayları sırasında bazı yerleri hasar görünce bu kez devlet restorasyon işini üstlendi ve 2023 yılında yeniden kapılarını ziyaretçilerine açtı. Kiliseye geçen Haziran ayında ise, Fransa’da yaşayan Keldanilerin rahibi olan Peder Sabri anar, Papa Francis’in onayıyla atandı. Papaz Sabri Anar, 15 gün sonra Diyarbakır’a gelerek görevine başlayacak.

7 yıl sonra ilk ayin

Bir ay önce ziyarete açılan Mar Petyun Keldani Katolik Kilisesi’inde, 7 yıl aradan sonra ilk ayin yapıldı. Şırnaklı olan ve doğup büyüdüğü bölgeyi gezmeye gelen Fransa’daki Keldanilerin ruhani lideri Papaz Mikail Duman’ın ayin yapma talebini Vakıf Başkanı Yusuf Karadayı memnuniyetle karşılayarak gerekli hazırlıkları yaptı. Kilisede 7 yıl aradan sonra ayin yapılacağı bilgisini alan kentteki az sayıdaki Keldani aile de hayli sevindi. Havaların oldukça sıcak olması nedeniyle de ayin saati akşam saat 18.00 olarak belirlendi. Keldani ailelerin kiliseye gelmesinden sonra, önce Çan çaldı, sonra ayin başladı. Keldani dilinde yapılan Ayin devam ederken yerli ve yabancı turistlerin kiliseye ziyareti de devam etti. Papaz Mikail Duman, yaklaşık bir saat süren tütsülerin de yakıldığı ayin boyunca İncil okuyup dua ederken. İlahilerde okundu. Ayine katılanlar daha sonra Papaz Mikail Duman ile toplu hatıra fotoğrafı çektirdi. Ayine kiliseyi ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerde büyük ilgi gösterdi ve bol bol görüntü çekti.

Burası çok önemli bir mekân

Fransa’dan gelen Papaz Mikail Duman, aslen Şırnaklı olduğunu ve memleketini ve doğup büyüdüğü bölgeyi özlediğiiçin ziyarette bulunduğunu belirterek, “buraya kadar gelmişken Keldaniler için çok önemli bir yer olan Mar Petyun Keldani Katolik Kilisesi’inde de ayin yapmak istedim. Vakıf yöneticileri de sağolsunlar hemen kabul ettiler. Burada bulunduğum için bende çok mutluyum” dedi. Mar Petyun Keldani Katolik Kilisesi Vakfı Başkanı Yusuf Karadayı ise, kiliseyi restore ederek tekrardan ziyarete açılmasını sağlayan devlet görevlilerine teşekkür ederek, “2011 yılında vakıf olarak bir restore etmiştik ama 2015 yılındaki olaylarda hasar görmüştü. Sağolsun devlet restore ederek eski haline getirdi. Fransa’dan misafir olarak gelen Papaz Mikail Duman, ayin yapmak istediğini söyleyince memnuniyetle karşıladık. 7 Yıl aradan sonra ilk kez ayinimizi yaptık. Çokta iyi oldu. Kendisine teşekkür ediyoruz” dedi.