VİDEO - Onların yaşamı çadırlarda tükeniyor

Mümin Ağcakaya - Röportaj

TİGRİS HABER - Onların yaşamı çadırlarda geçiyor. Konargöçer yaşamak zorundalar. Sorunları dağlar kadar, saymakla bitiremiyorlar. Kondukları arazilerde de köylülerle çoğu zaman sorunlar yaşıyorlar.  Arazi sahipleri de istemiyorlar.

Bir kısmı mevsimlik işçi olarak başka şehirlere giderken geride kalanlar köylülerin tarlasında ırgat olarak çalışıyorlar. Mevsimlik işe gidenlerin de kazandıklarıyla hayata tutunmaya çalışıyorlar.

Çocuklarını aç yatmasını istemiyorlar. ‘Onlar da okuyarak iyi insanlar olmalılar.’ Diyerek. Kendilerine ekecekleri toprak, oturacakları konut ve çocuklarını okutacakları eğitim imkânlarının sağlanması için yetkililerden sorunlarına bir çözüm bulunmasını istiyorlar.

Uzun yıllardan beri Koçerlik yapıyorsunuz. Birçok sıkıntılarla da karşılaşıyorsunuz. Konargöçer konumundasınız. Gittiğiniz alanlarda ne tür zorluklarla karşılaşıyorsunuz? Bu sorunlarınızı her hangi bir yetkili kurumda dile getirdiniz mi? Bu sorunlarınızı çözüm konusunda nasıl bir yanıt aldınız?

30 sene kadar önce dilekçe vermiştik. O zamanlar İmar İskân Bakanlığı tarafından geldiler. Sizlere ev, arazi ve beslemeniz için hayvan vereceğiz dediler. Ama şimdiye kadar bir gelişme olmadı. 30 yıldan beri bunu bekliyoruz.

Dededen babadan beri arazimiz yoktur. Böyle dolaşıp duruyoruz. Eskiden beri davul çalıyor, müzisyenlik yapıyor, kalbur yapıyoruz. Başka bir şey yapamıyoruz.  Böyle köyleri dolaşıp onların tarlalarında iş olursa yapıyoruz. Bir kısmımız fındık, domates, patates toplamak için başka yerlere gittiler. Bu hastalık dolayısıyla bu işleri de yapamıyoruz. Biz de şimdi buraya çadırlarımızı kurduk. Köylülerin pamuklarını toplamak için bekliyoruz.

Durumumuz gördüğünüz gibi ortada. İnsanlarımız eziliyor, sürünüyor, aç yatıyor. Her evde bir kişinin çalışma imkânı olsa eve ekmek gelir. Bunun bir de kışı var. Kışın kalmak için kiraya ev de vermiyorlar. Bazılarımızda kirada oturacak para da olmuyor.

Bu yaşantı değil.25-30 yıl önce verilen sözler nerede kaldı. Veya bu binalar yapıldıysa bize niye verilmedi. O dönem 300’e yakın konut yapım sözü verilmişti. Başka bir gruba arazi ve beslemek için hayvan verilmiş. Bizde böyle bir şey istiyoruz. Hiç olmazsa çocuklarımız dilenmesin. Çocukların doğru dürüst elbiseleri, ayaklarında ayakkabıları yoktur. Ayakları bile çıplaktır. Ekmek de ya var ya yoktur. Sabah kahvaltıyı zar zor yaptıktan sonra akşama yemek bulup bulmayacağımız belli değil.

Koçerlik yaşamında gittiğiniz bölgelerde arazi sahipleri size nasıl davranıyor? Ne tür sorunlarla karşılaşıyorsunuz?

Bu yaşantımız gördüğünüz gibi dağda, bayırda geçiyor. Bu kabul edilebilecek bir yaşantı değil. Çünkü bu haliyle de birçok sorunlarla karşı karşıya kalıyoruz. Konaklama için gittiğimiz yerlerde arazi sahipleriyle sorunlar yaşıyoruz. Bizim çadır kurmamızı istemiyorlar. Yarınımızın bir garantisi yok. Ekecek biçecek bir parça toprağımız, sığınacak bir evimiz yok. Bu kadar çoluk çocuk var. Bugün buradayız yarın nerede olacağımız belli değil.

Bugün burada olsak da yarın arazi sahibi istemediğinde buradan gitmek zorunda kalıyoruz. Başka bir yere gittiğimizde de orada arazi sahiplerinin bizi nasıl karşılayacaklarını bilmiyoruz.

Köylerde bizi kabul etmiyorlar. Gelmemizi istemiyorlar. Biz nerelere gidelim. Üç gün orada beş gün buradayız. Kimse bizi kabul etmiyor. Ne yapalım. Çaresiz kalıyoruz.

Çalışıp geçimini sağlamak istiyoruz. İş Kur’a, başka yerlere başvuruyoruz ama bize iş yok.

Çocuklarınızı okula gönderebiliyor musunuz?

Çocuklarımızı okutmak istiyoruz. Onların kötü yola düşmelerini istemiyoruz. Çocuklarımız okursa, bir iş imkânı olursa iyi insanlar olurlar. Okumazlarsa yarın ya hırsızlık yapacaklar ya da kap kaç veya kötü işler yapacaklar. Okumayan, iş bulamayan çocuk ne yapacak. Kötü yollara sapacaklar. Biz bunları istemiyoruz. Çocuklarımızın eğitilmesini, düzgün insanlar olmasını istiyoruz.

Durumlarınızın düzelmesi için neler istiyorsunuz?

 Bu yaşamdan kurtulmak, insan gibi yaşamak istiyoruz. Barınma ve çalışacağımız iş imkânlarının yaratılmasını istiyoruz. Çocuklarımızın aç kalmasını istemiyoruz. Bu yaşantımız nereye kadar devam edecek. Çocuklarımızın bir geleceği yok. Yokluktan dolayı kimisi eğitimini yarıda bırakıyor. Çocuklarımız cahil kalmasın. Dedelerimizden babalarımızdan beri böyle yaşamaya devam ettik. Onların zamanında zar zor da olsa idare ediliyordu. Ama artık koşullar çok farklılaştı. Bu koşullarda yaşamı devam ettirme durumumuz zaten zordu. Bu salgından sonra daha da zorlaştı.

Biz de yerleşik hayata geçmek istiyoruz. Bizimde bir evimiz, köyümüz olsun. Ekip biçeceğimiz bir arazimiz, besleyeceğimiz hayvanlarımız olsun istiyoruz.

Bir parça toprağa kavuşmak istiyoruz. Böyle dolaşmaktan artık yorulduk. Bizim bu yaşamımız yaşam değil. Bu yaşam artık bizi bıktırdı.

Mümkünse devlet büyüklerimiz bizim bu durumumuza bir el atsınlar. İşlerimiz olsa, çoluk çocuklarımız böyle dilenmezler. Geçimsizlikten dolayı bu sıkıntılar meydana geliyor. Çoluk çocuğumuzun bir geleceği olsun. Kimseye muhtaç olmayalım. Çocuklarımız cahil kalmasın. Bizim bu koşullarda yaşadığımıza yaşam denilemez. Perişan vaziyetteyiz.