Mustafa Nesim Sevinç

Mustafa Nesim Sevinç

Serçe Vergisi

Serçe Vergisi

Vergi koyucular,cebimizden parayı almak için akıl almaz sebepler buluyorlar.

“Vergi ödemenin en güzel tarafı, bağımlılık yapmıyor”. Ancak iktisatçılar şunu da biliyor ki bir yerde bir şey vergilendirildiği anda karşı tarafın vergiyi atlatmaktan başka yapacak daha iyi bir şeyi yok.

İdrar,Öküz, İnek gazı vergisi,

Sakal, Bıyık,Kulak, Burun, Meme,Çocuksuzluk vergisi,

İsim,Göz Rengi vergisi,

Şapka,Çizme vergisi,

Saat,Mum, Kibrit,Baca vergisi,

Çamaşır durulama,Izgara,Havuz vergisi,

Yasadışı Uyuşturucu vergisi

Özgürlük, İnanç, Desimasyon (Korkaklık) vergisi

Yağmur, Güneş, Gölge, Bronzlaşma vergisi…böyle devam ediyor.

“Bu kadar da olmaz!”dediğinizi duyar gibiyim. Buraya uygulanan vergilerin bu şekilde isimlerini yazsam, yazıma yer kalmaz. Bunlara benzer yüzlerce vergi uygulanmış, uygulanmakta. Hatta serçe vergisi bile uygulanmış. Bugün onu yazayım..

6 Haziran 1789'da Württemberg Dükü Karl Eugen,"serçe vergisi"ni ilan etti. Her Württemberg tebaası yılda 12 canlı serçe vermek zorundaydı.

Bir düzine canlı serçeyi teslim eden herkese 6 kreuzer (Almanya eyaletlerinde kullanılan bir madeni bakır para.)ödeniyordu.

Serçe teslim edemeyenler 12 kreuzer serçe vergisi ödemek zorundaydı. Siz canlı 12 canlı serçeyi yakalayabilir misiniz? ben yakalayamam. Dük yani iktidar, güya her şeyden önce, birçok serçenin sürekli olarak tarlalarından tohum topladığı için çiftçilerin refahını düşünüyordu.

Bu tür "zararlı kuş vergileri" yalnızca Württemberg'e özgü bir kurum değildi. Almanya'nın her yerinde prensler, tebaalarını defalarca kuş yakalayıp dağıtmaya zorladı.

Ve tüm bu kuş vergisi halkın hayal güçlerini geliştirmelerine neden oldu. Bazı yerlerde serçelerin bu amaç için özel olarak yetiştirilmesi fikri ortaya çıkmıştı.

Her şeyiyle harika bir oyun. Bazıları bize sürekli yeni vergiler dayatıyor, İngilizlerin Hindistan ki kobra etkisinde olduğu gibi, bazıları ise serçe yetiştiricisi oluyor.

Serçe vergisi, 18. yüzyılda, Güya,tohumların kuşlar tarafından yenmesini önlemek amacıyla ev serçesinin (Halk dilinde"serçe")popülasyonunu azaltmayı amaçlayan bir vergiydi. Birçok yerde böyle bir vergi konuldu.1743 yılında Hannover Seçmenliğine belirli sayıda serçe, saksağan ve karga başının teslim edilmesi gerekiyordu. Uyumsuzluk nedeniyle vergi ödenmesi gerekiyordu.

Diğer vergilerde olduğu gibi, bu vergiye de iktidar tarafı olan sözde uzmanlar, gerekli olduğunu ve halkın zararına olan bu tür uygulamaları algı yaratarak aslında halkın yararı olduğuna dair açıklamalar yaparlar ve yazılar yazarlar.

Örnek vermem gerekirse, Johann P. Breidenstein’in“Naturgeschichte des Sperlings teutscher Nation”. adlı eserinde serçenin neden olduğu hasarın niceliksel olarak belirlenmesine yönelik bir girişim bile vardır: "Bir köydeki on altı çift serçe, 12.800 yavru veya 6.400 çift serçe verir. Biri ayrıca şunu hesaplamak ister: "Her serçenin yılda ortalama bir lonca tahıl ve mahsul tükettiği ve 300 köyden oluşan bir ülkede yılda altı milyon lonca zarara yol açan altı milyon serçenin bulunduğu". (Buffon - Otto 1796'dan alıntı)

18. yüzyıl iktisatçısı Peter Kretschmar’de, “100 şehir ve 4.000 köyden oluşan bir ülkede serçelerin. 4.400.000 Reichstaler(bir thaler gümüş parası, 25-26 gram saf gümüş içerir)değerinde hasara neden olduğunu.Her şehir için yalnızca 1.000 serçe sayarsanız ve her köy için yalnızca 500 serçenin beklendiğini hesaplar”.

Ekonomi ve ekoloji alanından gelen bu suçlamaların yanı sıra ahlak alanından da suçlamalar var. Konrad Gesner’de, 1555 yılında yayınlanan “kuş” kitabında serçeleri"son derece iffetsiz" olarak nitelendiriyor.Çünkü “saatte yirmi kez, günde ise üç yüz kez "tünemiş". Zaten ilk Alman doğa tarihi olan Konrad von Megenberg'in 1347 ile 1350 yılları arasında yazdığı "Doğa Kitabı"nda bu özelliğe atıfta bulunulur."Fazlası sağlıksızdır" sloganına göre: "Bu yüzden serçeler iffetsizlikle şiddetle tahrik edilen her hayvanın acı çekmesi gerekiyo"der.

Günümüzde hiç kimse, özellikle popülasyonlardaki keskin düşüş nedeniyle, 1950'lere kadar yaygın bir uygulama olan serçe kontrolünden bahsetmiyor. Bu nedenle ev serçesi, insan yerleşimlerinin gerçek anlamda doğal tasarımına yönelik kampanyasında NABU'ya bir figür olarak hizmet ediyor; bu proje, yerleşim yerleri genişlemeye devam ettikçe ve "özgür" doğadan giderek daha fazla yer kapladıkça daha da önemli hale geliyor. Ev serçesi ve sorunlarına dikkat çekilerek arazi kullanımı, yaşam biçimimiz ve yerleşim yerlerimizin tasarımıyla ilgili sorunlara dikkat çekilmektedir.

Ama ihtiyaç duyulduğunda, yukarıda söylenenlere aksine 1771 yılında Papaz Germershausen "Wittenbergisches Wochenblatt"ta serçenin savunmasını yayınladı. Dini kıyafetlerin dışında son derece modern görünen temel düşüncelerden yola çıkıyor. Okul öğretmenleri "çocuklara bir şeyin diğerinin yararına var olduğunu anlamalarını sağlamalıdır. Tanrı'nın bilgeliği, yaratıklarının kendi aralarındaki dengesini nasıl sağlayacağını bilir. İnsan da Allah'ın işlerinden birinin veya diğerinin yaratılıştan kaldırılmasını istediğinde Allah'ı suçlar." Tırtılların tipolojisini sunduktan sonra, Germershausen ev serçesinin sağladığı özel faydalara geçiyor. Meyve ağaçlarına zarar veren yaprak yuvarlayıcının düşmanı olarak özellikle etkili olduğunu kanıtlıyor: "Serçenin faydası yalnızca burada tüm büyüklüğüyle ortaya çıkıyor, çünkü amaçlanan böceğin Nisan ayından itibaren ana yemeği olmasına izin veriyor. Haziran ayının bozulmadığı ve yeterli miktarda bir arada bırakıldığı yerlerde meyve ağaçlarımız meyve ve yapraklarıyla bizim apaçık faydamız ve zevkimiz için korunur ve düşmanlarına karşı mutlulukla savunulur." Örnek olarak kapısında en güzel bahçelere ve üzüm bağlarına sahip olan Potsdam şehrini örnek veriyor. Ancak 1770 yılında bahçelerdeki meyve ağaçlarının çoğunu yaprak kurdu yemişti ve bunu orada yaşayan serçe sayısının yetersiz olmasına bağladı.

Ev serçesi muhtemelen 1850 yılında ABD’ye ithal edilmesini İngiliz göçmenlerin nostaljik duygularına borçludur. "İngiliz Serçesi"nin Yeni Dünya'daki gelişimi heyecanla izlendi. 1852'de kurulan ve hatta devletten fon da alan "Ev Serçesini Tanıtma Derneği", hastalığın yayılmasını hızlandırmaya çalıştı. Ancak serçenin buna hiç ihtiyacı yoktu. Sadece birkaç yıl içinde ABD'nin doğusunun tamamına yerleşti.

“… Serçeler için bile mi? İyi tavsiye pahalıdır ve vergiden bile düşülemez”.

Xaver Frühbeis

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Mustafa Nesim Sevinç Arşivi
SON YAZILAR