Tarihçe…

“Dr Paul Joseph Goebbels (1897- 1945) 1933-1945 yılları arasında halkı aydınlatma ve propaganda bakanlığı yapmış Alman politikacı ve Nazi Almanya’sının ikinci şövalyesi, Adolf Hitler en yakın arkadaşlarından biri ve en sadık arkadaşıydı…

Dr Paul Joseph Goebbels’in propanganda öğretilerinden birkaç anekdot.

“Olaylar her zaman sıcak tutulmalı, olayların tekrardan eski haline dönmesine izin verilmemelidir…

Yapılan propaganda düşmanın planını etkilemelidir.

Önce bir düşman yaratılıp ve her suç o düşmana atılmalıdır, Propaganda zamanı dikkatli seçilmeli ve uzun süre insan zihninde kalması için çaba harcanmalıdır…

Büyük yalan; özellikle bir propaganda tekniği olarak kullanılan gerçekler büyük ölçüde çarpıtılıp ve yanlış sunulmalı…”

“Adolf Hitler 1925 yılında yazdığı “Kavgam” adlı kitabını yazarken, hiç kimsenin inanmayacağı kadar büyük bir yalanın kullanımını tanımlar ve bu yalanı iddia olarak ortaya atar.

Hitler, Yahudiler tarafından Almanya’nın 1. Dünya Savaşının mağlubiyetini, Weimar Cumhuriyetinin önde gelen milliyetçi siyasi liderleri Alman General Erich Ludendorff’a yükler ve iddia eder…

Adolf Hitler Nazi propagandası sürekli olarak, Yahudilerin, İngiltere, Rusya ve ABD, perde arkasında güç sahibi olduğunu iddia eder, ayrıca Yahudilerin Almanya’ya karşı bir imha savaşı başlattığını iddiasını yayar ve bunları Almanya’nın kendini savunmak için gerekçeler öne sürer… Akademisyenler, bu büyük yalan tekniğinin başarısı için birçok farklı medyada sürekli tekrarın ve izleyicinin aşırı iddialara inanması için psikolojik bir motivasyonun gereği olduğunu söyler ve yayarlar…”

Kitleler kurguyla algı ile gerçeği nasıl ayırt edecekler, medyanın ve propagandanın ne kadar güçlü olduğunu buradan hesaplayabiliriz…

Sunu

Propaganda; Latince kökenli bir sözcüktür, “Yayılacak bilgi, düşünce” özgün anlamı yanıltıcı ve yaymacı bilgi demektir…

Propaganda yaymacadır, bir topluluğun, bireyin, partinin, ideolojinin, ülkenin, düşünce-fikirlerini yaymak, kitleleri etkilemek amacı taşıyan önceden planlanmış, tasarlanmış mesajlar bütünüdür.

Propaganda kendi düşüncelerini-fikirlerini kitlelere tek taraflı dikte etme sanatıdır, tarafsız bilgi sağlamak yerine, temelde kendi kitlesini, grubunu yandaşlarını etkileyecek bilgiler sunar…

Propaganda da asıl amaç duygulara hitap etmek, duygu sahasını işgal edip ve duygu sahasına girmektir!

1 Kara Propaganda…

Kara propaganda; kaynağı, dayanağı, mesneti, olgusu-oluşumu olmayan senaryosu önceden yazılmış, yalan-yanlış bilgilerle desteklenen oluşumu da montaj ve manipülasyonlarla desteklenip kitlelere servis edilen bir sunumdur.

Amaç kitleleri harekete geçirmek, kaos yaratıp kargaşa yaratmak güvenilir dost bir kaynaktan geliyormuş izlenimi verilir ama gerçek tam tersidir, bu propaganda türü yalan haber, hile, iftira, çarpıtma entrika ve benzeri uygulama yoluyla kargaşa ve kaos yaratmaktır…

Kara propagandaya en güzel örneği Hüsamettin Cindoruktan dinleyelim: “Seçim öncesi arkadaşlarla bir muhabbet esnasında bir arkadaşımız, İsmet İnönü’nün asker kaçağı olduğunu söyleyelim hepimiz gülüştük, kargalar bile buna güler dedik, ama meydanlarda İsmet İnönü’nün asker kaçağı olduğunu söyledik halk inandı ve İsmet İnönü seçimi kaybetti…“

“Tevekte üzüm kara” seninki üzümden de kara!

Kirli siyaset; çamur at izi kalsın, yalan söyle ikna et!

Gri Propaganda…

Gri propaganda; varolan olayları, fikir-düşünceleri, sözleri, yazıları yalan-yanlış bilgilerle harmanlayarak söylenmiş gibi kitlelere servis edilen propaganda türüdür…

Hedef birey kitleye iletilen mesajın içeriğini mutasyona uğratıp, bilgilerin karışımı olarak verilen mesajların kaynağının net olmadığı propaganda türü olarak tanımlanabilir…

Bu propaganda türünü siyasiler kullanılırlar, tepkilerin ardından yanlış anlaşıldım, ve ya sözlerim çarpıldı derler.

Ben yaptım oldu anlayışı, olmayınca da; dün-dündür, bugün-bugündür!

Misal; sen devekuşu dersin, o bana aptalsın dedin der!

Aptal kendini tanır, o yüzden aptala malum olur!

Beyaz Propaganda…

Beyaz propaganda; kaynağı belli olan bu propaganda türü, şeffaf görüntü verir, güvenilirdir. Önceden belirlenmiş konuları yalan-yanlış bilgilerden ayıklayıp belgelendirip kamuoyuna sunulan propaganda şeklidir…

İrdelenen-işlenen konular, olaylar masaya yatılırken çözüm yolu tek olduğu için, yuvarlamadan, akademik dil kullanmadan anlaşılır bir şekilde anlatılır…

Sosyolojik Propaganda…

Sosyolojik propanganda; reklam, kamu ilişkileri medya içeriğinden farklı az bilinen bir propaganda türüdür.

Sosyolojik propaganda insan-toplum bilimine, aynı zamanda bilginin ve eğitimin sosyalleştirme yönlerini konu alan propaganda türüdür... Genellikle devletlerin bilgi amaçlı olarak afiş, broşür kamuoyu spotları olarak kullanılan propaganda türüdür…

Halkla İlişkiler Propagandası…

Halkla ilişkiler propagandası; genellikle arkasında halk desteği olmayan algı senaryolarıyla, baskı, çıkar gruplarının kendilerini ifade etmek, tanıtmak, reklam ve ajitasyonlarla kamuoyunun desteğini kazanmak veya yetkilileri etkileme, yönlendirme, baskı amaçlı yapılan sistematik bir propaganda türüdür…

Seçim Propagandası…

Seçim Propagandası; kamuoyunu etkilemek amacıyla kendi fikir-görüş düşünce ve ideolojilerini görücüye çıkarıp pazarlamak, bazen hayal satıp, bazen de din-bayrak ve duygulara dokunarak yapılan bir propaganda türüdür…

Kendi doğrultularını makyajlayıp yönlendirmek için söz, yazı ve görüntü yoluyla kitlelerin davranışlarını etkilemek için yapılan propaganda türüdür.

Bu propaganda siyasal amaçlıdır, ekonomik ve ticari amaçla yapılan tanıtma ve etkileme yöntemi olan reklama da benzetilebilir…

Karşı Propaganda…

Karşı Propaganda, diğer ismi anti propagandadır. Rakıplerin birbirlerine olan üstünlüğünü sağlamak amacıyla, düzmece senaryolarla rakibin propagandasını çürütmek, etkisiz kılmak ve bertaraf etmek için yapılan propaganda türüdür…

Mezalim Propagandası…

Mezalim Propagandası; zulme maruz kalmış, halk-devlet-topluluğun acılarını, olayları dramatize ederek gündem oluşturmak için yapılan propaganda türüdür…

Psikolojik Propoganda…

Psikolojik Propoganda; genelde savaş aşamasında veya savaşta kendi taraftarların, askerlerin moral ve psikolojisini yüksek tutmak için yapılan propaganda türüdür…

Askeri Propaganda…

Askeri Propaganda; bu propaganda türü ülkeler arası güç tablosunu içerir! Gücü temsil eden ve devletlerin askeri personelinin sayısını, silah demirbaşlarının dökümanlarını, savaş-keşif-lojistik uçakların envarterini içeren propaganda türüdür…

Kültürel Propaganda…

Kültürel Propaganda; mevcut kültürel çalışmalar dışındaki diğer kültürel çeşitlilikleri etkileyerek kendi lehine pozitife dönüştürmeyi ve kendi kültürlerini diğer kültürler içersindeki bireylere empoze etme taktiklerini içermektedir. Kitap, film, konser, tiyatro, oyun ve sosyal aktivetelerin tanıtım, jenerik yazısı, reklam, ilan-afiş, panel ve duyuru ile yapılan bir propaganda türüdür….

Ekonomik Propaganda…

Ekonomik Propaganda; “Devlete maddi menfaat sağlayacak çalışmaların propaganda vasıtasıyla hayat bulmuş şeklidir.”

Ülkenin, borsada halka açık olan holding, kurumsal firmalar, bankaların kamuoyuna sundukları kâr-zarar ve faaliyet raporların sundukları propaganda türüdür….